YURTDIŞINDA BOŞANDIM ANCAK TÜRKİYE DE HALA EVLİ GÖRÜNÜYORUM DİYE DÜŞÜNÜYORSANIZ KAFANIZDAKİ SORULARA BU MAKALEDE CEVAP BULACAKSINIZ.
Yabancı bir ülkenin mahkemesinde almış olduğunuz boşanma kararının Türkiye’de bir hükmün ifade edebilmesi için başvurmanız gereken yol tanıma ve tenfiz olacaktır. Ancak yurt dışında verilmiş boşanma, ayrılık ve evliliğin butlanına dair kararlar, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’na 17/04/2017 tarihli 690 sayılı KHK ile eklenen 27/A maddesi ile ilgili yabancı mahkeme kararının, yurt içindeki yetkili nüfus kütüğüne tescil edilmesi imkanı tanınmıştır. Bu bağlamda, icra müdürlükleri tarafından yürütülmesi mümkün kararların tenfiz edilmesi ve icrası mümkün olmayan kararların ise tanınması gerekmektedir. Sadece yurtdışında boşanıldı ise boşanmanın tanınması, ayrıca çocuğun velayetine karar verildi ise boşanmanın tanınması ve tenfizi yapılmalıdır.
boşanmanın türkiye de tanınması ve tenfizi için gerekli şartlar
-Kamu düzenine açıkça aykırılılık bulunmamalıdır.
-Bu yabancı mahkeme kararı, verildiği ülkenin hukukuna göre kesinleşmiş bulunmalıdır.
-Tanıma ve tenfizi istenen ilamı veren ülke ile karşılılığın bulunması lazımdır.
–Dürütlük kuralına aykırı şekilde başvuru hakkı kullanılmamalıdır.
-Yabancı mahkeme tarafından hukuk davalarına dair verilmiş bir karar mevcut olmalıdır.
Yabancı Mahkeme Kararının Tescili
Yeni düzenleme yürülüğe girmeden önce yabancı mahkeme tarafından verilen bir kararın tanıma ve tenfizi için Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisindeki yetkili ve görevli mahkemenin vereceği karar ile yerine getirilirdi.
Ancak yurt dışında verilmiş boşanma, ayrılık ve evliliğin butlanına dair kararlar, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’na 17/04/2017 tarihli 690 sayılı KHK ile eklenen 27/A maddesi ile ilgili yabancı mahkeme kararının, yurt içindeki yetkili nüfus kütüğüne tescil edilmesi imkanı tanınmıştır. Bunun için ilgili kanun maddesinde birtakım şartlar sayılmıştır:
Nüfus müdürlüğüne Başvuru
Yabancı ülkede verilmiş bulunan boşanma, ayrılık, evliliğin butlanı veya evliliğin tespitine dair bir karar mevcut olmalıdır.
Bu karar, verildiği ülkenin hukukuna göre kesinleşmiş bulunmalıdır.
Tarafların birlikte veya temsilcileri aracılığı ile katılımı olmalıdır. Birlikte başvuru şarttır.
İlgili karar, Türk kamu düzenine aykırı olmamalıdır.
Böylece dava açmaya gerek kalmadan yabancı mahkeme kararı nüfusa işletilebilmektedir.ancak yukarıda saydığımız şartların mevcudiyeti halinde bu karar yetkili kişiler tarafından yapılacaktır.
Yetkili nüfus müdürlükleri, 5490 sayılı Kanun m. 27/A/4’te belirtildiği üzere İçişleri Bakanlığı tarafından çıkartılacak usul ve esasa dair yönetmelikte belirlenir.
Yurtdışındaki Boşanmanın Nüfusa İşletilmesi Talebi Reddi
Kanun maddesinde sayılan şartların sağlanmaması gerekçe gösterilerek; boşanma, ayrılık, evliliğin butlanı ve evliliğin tespiti kararlarının kütüğe tescili talebi reddedilirse, taraflar 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ilgili kararın tanıma ve tenfizini dava yolu ile talep edebileceklerdir.
Bu doğrultuda, nüfus müdürlüğü tarafından talebi reddedilen taraflardan biri, kendisine karşı tenfiz istenen kişinin Türkiye’deki yerleşim yeri, bu yoksa sakin olduğu yer, bu da yoksa İstanbul, İzmir, Ankara mahkemelerinden birinde yurtdışındaki boşanmayı tanıma yahut tanıma-tenfiz davası açabilecektir. Bu davalarda görevli mahkeme aile mahkemesi olacaktır.
Yurtdışındaki Boşanmayı Nüfusa İşletmek İçin Kimler Başvurabilir?
Kanun maddesinin açık ifadesi uyarınca, tarafların birlikte veya temsilcileri aracılığıyla katılımı şart koşulmuştur. Bununla birlikte, mevcut düzenleme tarafların sağ olmaması halinde başvuru yapma yetkisinin kimde olduğuna cevap vermemektedir.
Nüfus müdürlüğünün işlemleri idari niteliktedir. İdari nitelikte iş ve işlemler yürüten bir mercinin hukuki yarar tespiti yapması mümkün olmadığından ötürü taraflardan birinin sağ olmaması halinde, yurt dışında verilmiş boşanma, ayrılık, evliliğin butlanı ve evliliğin tespiti kararlarının 5490 sayılı Kanun madde 27/A hükmünce doğrudan nüfus kütüğüne tescili yapılamayacak, MÖHUK hükümlerince yetkili Aile Mahkemesi’nde tanıma ve tenfiz davası açılması gerekecektir.
Yurtdışındaki Boşanmanın Nüfusa İşletilebilmesi İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Nüfus kütüğüne ilgili yabancı mahkeme boşanma kararının tescili talebini içerir dilekçe/Bakanlık tarafından tanzim edilmiş matbu form
Tescili istenen yabancı mahkeme kararının aslı ve onaylı bir örneği
Tescili istenen yabancı mahkeme boşanma kararının noter veya konsolosluk onaylı bir tercümesi
Tescili istenen yabancı mahkeme kararının kesinleştiğini gösterir onanmış belge aslı
Kesinleşmeyi gösterir onanmış belgenin onaylı tercümesi
Yurtdışındaki Boşanmanın İşletilmesi İçin Taraflar Birlikte Başvuramıyorsa Ne Yapılabilir?
Yetkili Nüfus Müdürlüğü veya konsolosluğa taraflar veya avukatları birlikte başvuru yapamıyorsa veya ortak hareket edilmesi mümkün değil ise, MÖHUK hükümlerince yurtdışındaki boşanmayı tanıma ve tenfiz davalarının açılması gerekmektedir.
Tanıma ve tenfiz davaları açılması ve hukuki yarar bakımından zamanaşımına uğramayacağı için, yurt dışında verilen hükmün üzerinden ne kadar süre geçmiş olsa da bu davaların açılması mümkündür.
Yetkili Mahkemeden verilen tanıma ve tenfiz kararı üzerine, ayrılık, evliliğin butlanı ve evliliğin tespiti kararları da Türkiye’de kesin hüküm niteliğini haiz ve icrası mümkün olacaktır.