Mahkemede teminat gösterme zorunluluğu uluslar arası alanda belli bir zorunluluğa bağlı kalınarak gösterilmiştir. Hukuk Mahkemeleri Kanununun 84. ve 89. maddeleri arasında bu zorunluluk mevcuttur. Eğer Türk vatandaşı bir Türk mahkemesinde dava açarsa bu gibi durumlarda teminat istenmez. Ancak Türk vatandaşın Türkiye’de bir meskeni yani konaklamasını gösteren bir belge ve delil yoksa bu gibi durumlarda doğrudan teminat isteme yolu açılır. Çünkü bu gibi durumlarda mahkeme Türk vatandaşını doğrudan bir yabancı vatandaş gibi kabul eder. Bu da 84. madde uyarınca teminatı zorunlu kılar. Teminat gösterilmedikçe davanın ilerlemesi de söz konusu olmaz.
Mahkemece Verilen Teminat Süreci
Mahkemede teminat gösterme süreci dava açıldıktan sonra mahkeme hakimi tarafından sunulur. Burada belli bir süreç söz konusudur. Eğer verilen süreç içinde teminat gösterilmezse mahkeme doğrudan kararı iptal eder. Bu da davayı açan kişi için dava sürecinin uzamasına yol açar. Ancak verilen süreç içinde teminat gösterilirse dava teminat doğrultusunda gelişim gösterir. Bu tür tebligat zorunluluğu yabancı ülkelerde olan Türk vatandaşların karşılaştıkları sorunlardan birisidir. Gurbetçi vatandaşlar için tebligat gösterme zorunluluğu mevcut bir olgudur. Bu olgu yasal düzenlemeler çerçevesinde şekillenmiştir. 84. madde gereğince dava süreci şekil alır. Sadece kişinin teminat gösterme zorunluluğu yoksa mahkeme ondan herhangi bir talepte bulunmaz.
Mavi Kartlı Olanların Teminat Gösterme Zorunluluğu Var Mı?
Mavi kartlı olan vatandaşlar Türk doğumlu olmalarının yanı sıra Türk devletinden izin alıp Türk vatandaşlığından çıkıp mavi kart alma işlemini kapsar. Ancak burada şöyle bir husus vardır. Kişi Türk vatandaşlığından çıksa bile bir Türkün sahip olduğu tüm siyasi haklara da sahiptir. Burada haklardan men edilme durumu söz konusu olmaz. Bu tür vatandaşlar Türkiye’de ya da yurt dışında ikamet etseler de teminat gösterme zorunlulukları kesin bir yargıya bağlanmaz. Burada mevcut olan zorunluluk sadece mahkemelerce değerlendirilir. Yani belli bir yasaya göre değerlendirilmez. Sadece açılan mahkemede eğer böyle bir karar çıkarsa o zaman tebligat gösterebilir.
Her İki Ülkede de Meskeni Olmayanlar için Teminat Gösterme Zorunluluğu
Teminat gösterme zorunluluğu her iki ülkede de meskeni olmayanlar için farklı bir boyut alır. Burada şöyle bir yol izlenir. Kişinin meskenine değil hangi ülkenin vatandaşı olduğuna bakılır. Eğer kişi Türk vatandaşıysa o direkt Türk mahkemelerinde yargılanır. Ya da Türk mahkemesinde dava açar. Çünkü yabancı bir mahkemede dava açma yetkisi yoktur. Eğer teminat hiçbir şekilde gösterilmiyorsa sadece kişinin nüfus açısından hangi ülkenin doğrudan vatandaşı olduğuna bakılır. Ancak kişi her iki ülkenin de vatandaşıysa ve her ikisinde de mesken yoksa yine esasen ait olduğu ülkenin mahkemelerince yargılanır. Böylece teminat gösterme zorunluluğu ortadan kalkar.
Her Dava İçin Teminat Gösterme Zorunluluğu Var Mı?
Teminat gösterme eğer kişi yurt dışında yaşıyorsa bu durum her dava için geçerlidir. Çünkü kişi yurt dışındaysa eğer yabancı mahkemelerden ya da Türk mahkemelerinden yararlanmak için teminat gösterme zorunluluğu vardır. Bu kişinin yararlanacağı mahkemece kabulü için önem taşır. Teminat gösterilmezse eğer dava sonuca bağlanmaz. Hatta dava sürecinin işlenmesi bile söz konusu olmaz. Ancak kişi özel bir statüden dava açıyorsa yani dava süreci kişi için gizli kalınması gereken bir süreçse bu gibi durumlarda ise doğrudan değerlendirme sürecine geçilir. Mahkeme kararı değerlendirir. Eğer mahkeme kişinin gizliliğini onaylarsa o zaman teminat gösterme zorunluluğu ortadan kalkar. Ancak bunun dışında teminat gösterme zorunluluğu vardır.
Türkiye’de Yaşayan Vatandaşlar İçin Teminat Gösterme Zorunluluğu
Yabancı vatandaşlar için teminat gösterme zorunluluğu Türk mahkemelerinde uygulanır. Kişi eğer yabancı ama Türkiye’de yaşıyorsa burada yaşadığına ve meskeni olduğuna dair bir teminat sunma yükümlülüğüne sahiptir. Davanın işlenme süreci için teminat ön plana çıkar. Çünkü meşru olarak teminat gösterilmezse dava süreci de gayri meşru bir alana kayar. Bu durum sadece Türkiye’de değil bugün her ülkede ön plana çıkan bir durumdur. Her ülke kendi kanunları ve yasal düzenlemeleri çerçevesinde teminat isteme hakkına sahiptir. Teminat gösterildikten sonra dava süreci sağlıklı bir şekilde gelişir. Ulusal alanda dava meşru bir zemine oturtularak işlenir.
HUKUKİ YARDIM ALMAK VE AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN İLE GÖRÜŞMEK İÇİN RANDEVU ALABİLİRSİNİZ.
İletişim: 0542 761 8406
E-mail: av.ibrahimhalilaydin@gmail.com
Atatürk Bulvarı Urfa İşhanı Kat:2 No: 217 Haliliye/ Şanlıurfa
