Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması için gerekli şartların yerine getirilmiş olması gerekir. Yurt dışında 5 milyondan fazla Türk yaşamaktadır. Hukuki olarak yaşadıkları en büyük problemler ise aile, miras, gayrimenkul ve idare hukuku alanlarındadır. Özellikle boşanmak isteyen çiftler yurt dışında zorluk yaşamaktadır. Çünkü yabancılık unsuru içeren boşanma davaları teorik ve uygulama kapsamında büyük önem taşımaktadır.
Yurt Dışında Boşanma Kararının Alınması
Boşanma tarafların iradelerine dayalı olarak biter. Türkiye’de davalar tarafların çekişmeli ve çekişmesiz olarak dava yoluna girmesi ile başlamaktadır. Merak edilen sorulardan bir diğeri; yurt dışında evlenen sonrasında yurt dışı aile mahkemesinde boşanan çiftlerin Türkiye’de evli olup olmadığıdır. Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması bu sorunun cevabıyla belirlenir. Sorunun cevabı şu şekilde açıklanabilir;
- Her ülke kendi bağımsızlıkları ve egemenlikleri kapsamında yargılama faaliyetlerini yürütmektedir
- Ülkelerin yargı oranlarının verdiği kararlar, ülkenin egemenlik şartları kapsamında hüküm doğurabilmektedir
- Yurt dışında yapılan yabancı boşanma mahkemeleri Türkiye’de geçerli değildir
- Taraflar Türkiye’ye geldiği zaman yine evli sayılacaktır.
Bu durum farklı sorunları da beraberinde getirmektedir. Taraflar Türkiye’ye döndükleri zaman tekrar boşanma davası açmalıdır. Çünkü yabancılık unsuru taşıyan tüm hukuki işlemler Türk mahkemelerinde geçersiz sayılmaktadır. Yabancı kararların tanınması ve tenfizi ise MÖHUK tarafından düzenlenmektedir.
Yabancı Mahkemede Açılan Boşanma Davası Türkiye’de Nasıl Geçerlilik Kazanır?
Yabancı mahkemede alınan karar, bazı kurallar çerçevesinde Türkiye’de de geçerli olabilir. Bunun için tanıma ve tenfiz davalarının açılması gerekir. Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması bu şekilde mümkün hale gelir. Türkiye’de yetkili ve görevli mahkemelerde görülen bir davadır. Ayrıca 690 sayılı KHK ile beraber yabancı mahkemede alınan kararın yetkili nüfus kütüğüne tescillendirilmesi kararı alınmıştır.
7 Şubat 2018 yılında alınan kararla beraber Yabancı Ülke Adli Veya İdari Makamlarınca Verilen Kararların Nüfus Kütüğüne Tescil Hakkında Yönetmenlik kararı Ankara İl Nüfus Müdürlüğü tarafından yürürlüğe sökülmüştür. Bu kararla beraber yabancı mahkemede alınan boşanma kararı Türkiye’de de geçerli hale gelmektedir ve tarafların aile kütüklerine de işlenmektedir. Fakat nafaka ve velayet gibi tenfiz hükümleri için Türk Mahkemesi’ne başvurmak zorunludur.
Tenfiz Hükümleri Başvurusu
Taraflar nafaka ve velayet gibi tenfiz hükümleri için Türk Mahkemelerine başvurmalıdır. Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması için yabancı ülke tarafından verilen karar Türk mahkemelerinde hale devam ediyor olmalıdır. Bununla beraber Türk Mahkemeleri tarafından daha önce reddedildiğine dair bir karar olmadığı da yazılı olarak belirtilmelidir. Başvuru dış temsilcilik tarafından kabul edilmektedir. Başvuru formuna şu maddeler yazılmalıdır;
- Aile kütüğüne tescili talep edilen ve usulüne göre onaylanmış olan kararın Türkçe tercümesi
- Kararın verildiği yabancı ülke kanunları kapsamında, davanın kesinleştiğine dair onaylı belge ve Türkçe tercümesi
- Kimlik ve pasaport fotokopileri (Eğer kimlik ve pasaport yabancı ise Türkçe tercümeleri)
- Özel vekaletnamenin aslı ya da aslına uygun olarak onaylanmış bir örneği
Bu belgeler eksiksiz bir şekilde verilmelidir. Eğer eksik olursa Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması kanunları kapsamında belgeleri tamamlamaları için taraflara 90 gün süre verilmektedir. Eğer taraflar beraber hareket ederlerse ve tüm şartları yerine getirirlerse direkt nüfus müdürlüğüne giderek de tescil hakkını elde edebilirler.
Tanıma ve Tenfiz Şartları
Yabancı mahkeme kararlarının Türk mahkemesinde de geçerli olabilmesi için bazı şartlar yer almaktadır. Bu şartlar tanıma ve tenfiz kapsamında belirlenmektedir. Yabancı hukuka özel işlemlerin Türk yargısında da geçerli olabilmesi için şu şartları sağlıyor olması gerekir;
- Yabancı mahkemede bir karara varılmış olmalıdır
- Verilen karar, o ülkenin hukukuna uygun olacak şekilde kesinleştirilmelidir
- Kamu düzenine aykırı herhangi bir durum yer almamalıdır
- Dürüstlük kurallarına uygun olacak şekilde başvuru yapılmalıdır
Yurt dışında yaşayan Türklerin boşanması için tanıma ve tenfizi istenen ülke ile karşılığının bulunması gerekmektedir. Tanıma ve tenfiz her zaman beraber anılırlar. Ancak birbirlerinden farklı iki davadır.
Tanıma ve Tenfiz Davası Nedir?
Tanıma davası yabancı mahkemede alınan boşanma kararının tanınması anlamına gelmektedir. Kararın kesin hükmü Türkiye’yi de kapsamalıdır. Bu karar nüfus müdürlüğünde geçerli olabilmeli ve yetkili aile mahkemesinde görülebilmelidir. Tenfiz davası ise ilamın Türkiye’de yerine getirilmesidir. Her iki mahkeme de Aile Mahkemeleri’nde görülmektedir. Eğer taraflardan biri ya da ikisi vefat ederse mirasçıları da bu davalara başvurabilir.
HUKUKİ YARDIM ALMAK VE AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN İLE GÖRÜŞMEK İÇİN RANDEVU ALABİLİRSİNİZ.
İletişim: 0542 761 8406
E-mail: av.ibrahimhalilaydin@gmail.com
Atatürk Bulvarı Urfa İşhanı Kat:2 No: 217 Haliliye/ Şanlıurfa
