Yabancılar İçin İdari Gözetim Kararına İtiraz

Yabancılar için idari gözetim kararına itiraz konusunda anayasamızda maddeler bulunmaktadır. Bu durumlarda, Türkiye’ye giriş ve çıkışların düzenlenmesi ile birlikte kuralları ihlal eden kişilerin mazereti olmaksızın gözetim altına alınması gerekmiştir. Özellikle vatandaşların riske atılmaması için önlemlerin alınması önemli olarak değerlendirilmiştir. Bu kapsamda kamu sağlığının da tehlike altında olmaması amacıyla çalışmaların yapılması oldukça önemli hale gelmiştir.

Yabancı ziyaretçiler için güvenlik önlemlerinin alınması ile birlikte idari gözetim sürelerinin 6 aylık şeklinde ayarlanmasının önemli olduğu vurgulanmaktadır. Aynı zamanda geri gönderme merkezine gönderilene kadar burada kalmaları oldukça önemlidir. Bununla birlikte eğer sınır dışı edilmemesi gerekmiyorsa, kararı veren idare gözetim kararını 6 ay daha uzatabilir. Verilen kararda eğer kendiliğinden idari gözetim şartı ortadan kalkıyor ile değerlendirme yapılıp bu değerlendirme ile birlikte yasal temsilcisine bildirilmesi sağlanmıştır.  Özellikle bildirinin idari gözetim sürecinin belirlenmesinin önemli olduğu vurgulanmaktadır.   Türkiye’den çıkması planlanan sürede çıkmayan kişiler için önemli olan bu düzenlemelerle birlikte sorun çıkaranların idari gözetim altına alınması sağlanır.

Kamu sağlığı açısından tehdit oluşturan durumlarda geri gönderme boyunca meydana gelecek olan problemlerin en aza indirilebilmesi açısından gözetim yapılması önemlidir. Bu durum, kaçma, kaybolma riski bulunan kişilerde, sınır ihlalleri durumunda, izinsiz veya mazeretsiz olarak giriş çıkışlarda tehdit olması sebebiyle gözetim kararı alınması önemlidir. Sınır dışı edilmesi durumunda kararı veren idare görevlileri tarafından gerekli değerlendirmeler yapılır.

İdari Gözetim Şartları

Sınır dışı edilmesi için karar verilmiş ya da ülkede kalabileceği düşünülen kişilerin belirli bir süre ülkede gözetim altında tutulması gereklidir. Bu karar verildikten sonra öncelikli olarak ilgili kişinin bulunması ve alıkoyulması gerekir. Genel anlamda idari gözetim altında tutulan kişiler için alternatif yükümlülüklere bakılması gerekirse:

• Belirli bir ikametgah adresinin bulunması,
• Bulunduğu alanı veya hareket alanlarını bildirme,
• Aile temelli geri dönüşlerin bildirilmesi,
• Kamu yararına olan hizmetlerde gönüllülük esası,
• Teminat bırakma ya da belgeleme,
• Elektronik izlemelerde bulunma,

Şeklinde sıralanabilir. Bu şekilde gerekli yükümlülüklerin tamamlanması ile birlikte sorun meydana gelmez. Yani bu yükümlülüklerden biri ya da bir kaçının bulunması ile birlikte gözetim süresi 24 ayı kesinlikle geçemez.

Yabancı idari gözetim alternatif yükümlülüklerinin biliniyor olması önemlidir. Özellikle tedbirlere uymayan kişilerin bu konuda gözetim altında tutulması ülke sağlığı ve güvenliği için önemlidir. Bu açıdan bakıldığında Sulh Ceza hakimi incelemesi sonrasında eğer dava açılmışsa 5 gün içerisinde sonlandırılır. Eğer ceza hakimine başvuru yapılmışsa sulh ceza hakimi bu başvuruyu inceler ve ardından karara varır.  Sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği şeklinde ilerleyen bu kararlar oldukça önemlidir. Bundan dolayı uluslararası anlamda sorun meydana gelmemesi açısından dikkatli olmak gerekmektedir.

İdari gözetim kararına karşılık olarak gönüllü geçiş yolu ya da yargı yolu benimsenebilmektedir. Bu kapsamda idari yükümlülüklerin yerine getirilmesi ile birlikte sağlanmalıdır. Özellikle Genel Müdürlüğün uygun bulduğu kişilerin sınır dışı kararı ile karşılaşması ile birlikte ülkesine dönmek istemesi sonrasında ayni veya nakdi yardım alması desteklenir.

İdari Gözetim Yükümlülükleri

Sulh Hakimine başvuru yapılması için öncelikli olarak dilekçe verilmesi gerekir. Bu dilekçe sonrasında başvuru yapılmış denilebilmektedir. Özellikle dilekçenin idari mahkemeye verilmesi ile birlikte hakim kararı 5 gün içerisinde sonlandırılır. Daha sonrasında yasal temsilcilerle birlikte karara varılması sağlanmalıdır.

Gönüllü geri dönme işlemleri için devlet tarafından destek verilir. Daha sonrasında kararın uygulanması sağlanır. Aynı zamanda geri dönme merkezlerinde bekletilen yabancılar, sınır kapılarına götürülür.  Buradan sınır dışı edilene kadar bekletilir ya da biletleri ile gönderilir. İdari gözetim kararı sonrasında ülkesine geri gönderilen yabancı uyruklu kişilerin seyahat masraflarını kendilerinin karşılaması gerekir. Fakat eğer parası yetmemişse ve seyahat masraflarını karşılayamıyor ise, kayıt altında tutulması ile birlikte genel müdürlük tarafından karşılanır. Yıl bitene kadar ödeme işlemlerinin yapılıyor olması gereklidir. Özellikle mevcut para seyahat masraflarının altındaysa tutarın hazineye kaydedilmesi gerekir.

İdari gözetim kararının uzatılması ile birlikte her ay düzenli olarak kontrollerin yapılması önemlidir. Bu kapsamda yasal temsilci yardımcı olur. Ayrıca avukat temsil etmiyorsa  kararın sonucu kişinin kendisine de bildirilebilmektedir. Bu bildiride kararın sonucu, usülleri ve süreleri hakkında detaylı bilgi alınması sağlanır.

AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN