Türk Ceza Kanunu 9.bölüm “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” için 132 ila 140.madde arasında anlatılan suçlar işlendiğinde, bahse konu tüzel kişiler hakkında da özel güvenlik tedbirleri alınır.

Türk Ceza Kanunu 140.madde uyarınca tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbiri uygulanması tam metni şöyledir.” Yukarıdaki maddelerde tanımlanan suçların işlenmesi dolayısıyla tüzel kişiler hakkında bunlara özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.”

İçindekiler

• Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri Uygulaması Gerekçesi Nedir?
• Tüzel Kişiler Kimdir?
• Şirketler İçin Güvenlik Tedbiri Nasıl Uygulanır?
• Şirketler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanabilecek Suçlar Nedir?
• Güvenlik Tedbirlerine Hükmedilmeyecek Durumlar Nedir?
• Güvenlik Tedbirleri Nedir?
  • Faaliyet İzninin İptali
  • Müsadere

Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri Uygulaması Gerekçesi Nedir?

Türk Ceza Kanunu 140 maddesinde “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” bölümünde bahsi geçen suçların işlenmesi halinde tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri uygulanması uygun bulunmuştur.

Tüzel Kişiler Kimdir?

Tüzel kişiler kavramı ile yapılan tanımlamada, toplumu oluşturan fertlerin tekil ve dağılmış güçlerinin bir araya toplanarak, bireyin maddi, manevi ve benzer yararlarını sağlamlaştırma görevini üstlenen kuruluşlar kast edilir. Tüzel kişilere örnek olarak verilebilecek kurumlar şunlardır:

• Siyasi partiler
• Vakıflar
• Ticari şirketler

Türk Ceza Kanunu kapsamında belirtildiği üzere tüzel kişiler işlenen suçlarda fail sayılmaz. Fakat özel hukuk tüzel kişilerine yasada belirtilen özel suçlar sebebiyle güvenlik tedbirleri uygulanması kabul edilebilir. Bu bilgiden hareketle özel hukuk kapsamında yer alan ve aşağıda belirtilen özellikteki ticari şirketler hakkında güvenlik tedbir uygulanabilir.

• Anonim şirket
• Limited şirket
• Komandit şirket

Yasa düzenlenirken tüzel kişilerin fail sayılmaması, tüzel kişilerin gerçeklik ve varsayımsal niteliklerinden ikincisinin kabul edildiğini gösterir.

Şirketler İçin Güvenlik Tedbiri Nasıl Uygulanır?

Türk Ceza Kanunu kapsamında herhangi bir kamu kuruluşundan almış olduğu izin ile çalışmalarını yürüten özel hukuk tüzel kişisi temsilcilerinin veya organlarının, almış oldukları yasal izne bağlı yetkiyi kötüye kullanmaları halinde suç işlemiş oldukları kabul edilir.

Söz konusu tüzel kişinin yararı gözetilerek ve kasıtlı olarak işlenen suçlardan hüküm giyilmesi durumunda şirketin almış olduğu yasal iznin iptal edilmesine karar verilebilir. Bu durumda Türk Ceza Kanunu 60. Maddesinde belirtilen müsadere maddeleri uygulamaya alınır.

Yukarıda da bahsedildiği gibi bu maddenin uygulanabilmesi için şirket temsilcilerinin kasıtlı suç işlediğinin ispatı gereklidir. Eğer işlenen suçta kasıt ispatlanamıyorsa, ilgili şirketler için güvenlik tedbiri uygulanamaz.

Şirketler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanabilecek Suçlar Nedir?

Türk Ceza Kanunu kapsamında şirket vb. diğer tüzel kişilere her suç için olmamakla birlikte, yasalar nezdinde özel olarak belirtilen durumlarda güvenlik tedbirleri uygulamasına gidilebilir. Bu suçlarda koruma altına alınan haklar şunlardır:

• Yaşama hakkı
• Vücut bütünlüğü
• Özgürlük
• Özel hayatın dokunulmazlığı
• Malvarlığı
• Çevre korunması
• Kamu sağlığı
• Genel ahlak kuralları
• Ekonomi, endüstri, ticaret, bilişim, kamu idaresi güvenilirliği ve işleyiş faaliyeti
• Adliye
• Devlet güvenliği
• Anayasal düzen ve düzenin faal işleyiş şekli

Türk Ceza Kanunu kapsamında tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri uygulanabileceğine hükmedilen suçlar şunlardır:

• Soykırım (TCK 76)
• İnsanlığa karşı suçlar (TCK 77)
• Soykırım veya insanlığa karşı suç işlemek için örgüt kurma (TCK 78)
• Göçmen kaçakçılığı (TCK 79)
• İnsan ticareti ( TCK 80)
• İnsan üzerinde deney (TCK 90)
• Organ / doku ticareti (TCK 91)
• Tehdit, şantaj, cebir, kişinin hürriyetinden yoksun kılınması (TCK 106-111)
• Haberleşmenin gizliliğini ihlal (TCK 132)
• Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması (TCK 133)
• Özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK 134)
• Kişisel verilerin kaydedilmesi (TCK 135)
• Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme (TCK 136- 137)
• Verileri yok etmeme (TCK 138- 140 )
• Hırsızlık (TCK 141- 147)
• Güveni kötüye kullanma (TCK 155)
• Dolandırıcılık (TCK 157- 160)
• Çevrenin kasten kirletilmesi (TCK 181)
• Uyuşturucu ve uyarıcı madde imal ve ticareti (TCK 188)
• Müstehcenlik (TCK 226)
• Fuhuş (TCK 227)
• Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama (TCK 228)
• İhaleye fesat karıştırma (TCK 235)
• Edimin ifasına fesat karıştırma (TCK 237)
• Fiyatları etiketleme (TCK 237)
• Kamuya gerekli şeylerin yokluğuna neden olma (TCK 238)
• Ticari sır, bankacılık sırrı ya da müşteri sırrı niteliğindeki bilgi ve belgelerin açıklanması (TCK 239)
• Mal veya hizmet satımından kaçınma (TCK 240)
• Tefecilik (TCK 241)
• Bilişim sistemine girme (TCK 243)
• Sistemi engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme (TCK 244)
• Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması (TCK 245)
• Rüşvet (TCK 252)
• Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama (TCK 282)
• Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma (TCK 302)
• Devlete karşı savaşa tahrik (TCK 304)
• Anayasayı ihlal (TCK 309)

Güvenlik Tedbirlerine Hükmedilmeyecek Durumlar Nedir?

Bazı hallerde, özel hukuk tüzel kişilerine güvenlik tedbiri uygulanması durumunda ortaya çıkan sonuç işlenen suçtan daha ağır olacak ise hakim kendi inisiyatifin kullanarak, güvenlik tedbirleri uygulanmasını istemeyebilir.  Bu duruma bir örnek vermek gerekirse, herhangi bir şirket hakkında güvenlik tedbiri uygulanması neticesinde işçilerin işlerini kaybetme tehlikesi bulunuyorsa hakim güvenlik tedbiri uygulanmasını istemeyebilir

Güvenlik Tedbirleri Nedir?

Güvenlik tedbirleri faaliyet izninin iptali ve müsadere olmak üzere iki ana başlık halinde incelenebilir.

Faaliyet İzninin İptali

Faaliyet izninin iptal edilmesi denildiğinde kast edilen durum, tüzel kişinin izin alarak yürüttüğü faaliyetin durdurulmasıdır.  Faaliyet izninin iptali süreli ya da süresiz olabilir. Bu konuda yasada açıklık bulunmamaktadır.

Faaliyet izninin iptali kapsamındaki güvenlik tedbirinin uygulanması için aranan şartlar şunlardır:

• Söz konusu şirketin kamu kurumundan almış olduğu izne dayalı olarak çalışmalarını yürütmesi
• Söz konusu şirketin özel hukuk tüzel kişisi kapsamında olması
• Suçun kasdi olarak işlenmiş olması
• İlgili suç ile yasal olarak alınan iznin kullanılması arasında nedensellik ilkesi bulunması
• Söz konusu suçun şirkete bağlı organ ya da temsilciler tarafından işlenmiş olmasının yanı sıra bu kişiler için mahkumiyet kararı verilmiş olması
• Yasalar kapsamında söz konusu suç için bahse konu tüzel kişi hakkında güvenlik tedbiri uygulanacağının belirtilmiş olması

Müsadere

Müsadere kavramı tanım olarak, işlenmiş bulunan suç ile ilgili olarak eşyaların ya da elde edilen kazanca ait mülkiyetin devlete geçmesidir. Bu tanımdan anlaşılacağı gibi müsadere 2 başlık altında incelenebilir:

• Eşya müsaderesi

Eşya müsaderesi denildiğinde kasdi olarak işlenen suç için kullanılan eşyanın ya da suç neticesinde elde edilen eşyanın devlete geçmesi anlaşılır.

• Kazanç müsaderesi

Suç işlenmesi neticesinde kazanılan ya da suç konusu olan ya da suç işlenmesi için elde edilen maddi yararlar ile bu kazanç sayesinde elde edilen ekonomik değerlerin devlete geçmesidir. Kazanç müsaderesi için hüküm verildiğinde bahse konu maddi yararın suç mağduruna iade edilmesi söz konusu değildir.

Herhangi bir suç neticesinde müsadere hükmü verilmesi için aranan şartlar şunlardır:

• Suç ile ilişkilendirilen eşyanın iyi niyetli üçüncü kişi veya kişilerin malı olmaması
• Söz konusu eşyanın kasdi olarak suç işlenmesi için kullanılmış olması
• Suç neticesinde ortaya çıkmış ya da imalatı, kullanımı, taşınması, alışverişi yasak bir eşya olması, ekonomik açıdan değerli olması
• Söz konusu suçun, özel hukuk tüzel kişisine menfaat sağlamış olmasının yanı sıra fail/failler hakkında mahkumiyet hükmüne varılmış olması
• Kanunlar kapsamında söz konusu suçun işlenmesi halinde, ilgili tüzel kişi hakkında güvenlik tedbiri uygulanacağının belirtilmiş olması
• Konu ile ilgili mahkeme kararının varlığı

Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbirleri Uygulanmasında Teknik Araçlarla İzleme Yapılabilir Mi?

Makalenin başında sözü geçen suçların işlenmiş olduğuna dair somut deliller varlığında şüpheli bir durum olması ve başka hiçbir yolla delil edinilmesinin mümkün olmadığı hallerde, şüphelinin kamuya açık alanlardaki eylemleri ve/veya işyeri teknik araçlarla izlenebilir. Gerekli görülmesi halinde şüphelinin kamuya açık alanlardaki eylemleri ve/veya işyerindeki eylemleri için ses, görüntü kaydı yapılabilir.

Teknik araçlarla yapılan izleme için geçerli yasal kurallar şunlardır:

• Teknik araç kullanılarak izleme yapılmasına, hakim tarafından ya da gecikme riski olduğu düşünülen durumlarda Cumhuriyet savcısı tarafından karar verilebilir. Kararın Cumhuriyet savcısı tarafından verilmesi halinde, söz konusu kararın ilk 24 saat içinde hakim onayına sunulması zorunludur.
• Teknik araçla izleme için belirlenen yasal süre en fazla 4 haftalık bir zaman dilimini kapsar. Gerekli görülmesi halinde süre yalnızca 1 defa uzatılabilir.
• Teknik araçlarla izleme sonucu edinilen deliller,  bahse konu suçlar ile ilgili soruşturma ve kovuşturma haricinde hiçbir yerde kullanılamaz.
• Delillerin ceza kovuşturması için gerekli olmadığına hükmedilmesi halinde, deliller Cumhuriyet savcısının gözetiminde olmak suretiyle vakit geçirmeden imha edilir.
• Teknik araçlarla izleme şüpheli kişinin konutunda yapılamaz.

 

• BU MAKALENİN TÜM TELİF HAKLARI AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN’A AİTTİR. İZİN ALINMADAN MAKALELERİMİZİN PAYLAŞILMASI DURUMUNDA YASAL SÜREÇ BAŞLATILACAKTIR.

• MAKALE SİTEMİZDE MAKALERELERİNİN PAYLAŞILMASINI İSTEYEN HUKUKÇU,HUKUK ÖĞRENCİSİ,AVUKAT VE DİĞER BRANŞLARDAN OLAN SİZ DEĞERLİ ARKADAŞLARIMIZ AD -SOYAD VE MAKALELERİNİ av.ibrahimhalilaydin@gmail.com  ADRESİNE GÖNDEREBİLİRLER. MAKALELERDE KONU SINIRLAMASI YOKTUR. ANCAK YAZIM KURALLARINA DİKKAT EDİLMESİ RİCA OLUNUR.

• MAKALE İÇERİKLERİ AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN TARAFINDAN ÜRETİLMEKTE OLUP HERHANGİ BİR HUKUKİ TAVSİYE İÇERMEMEKTEDİR. OKUDUĞUNUZ BU MAKALELERE DAYANILARAK YAPTIĞINIZ HUKUKİ İŞLEMLERDE SORUMLULUK KABUL ETMİYORUZ. TAVSİYEMİZ HUKUKİ DESTEK İÇİN BİR AVUKATLA İLETİŞİME GEÇMENİZDİR.

Etiketler

#ailehukuku #cezahukuku #cezakanunu #TürkCezaKanunu #türkiye avukat bitcoin Boşanma Davası boşanma kararı emeklilik FETÖ FETÖ ÜYELİK hukuk devleti ilkesi hukuki danışmanlık Kasten öldürme kripto para kripto para kullanımı kripto para yasal mı KÖTÜ MUAMELE kıdem tazminatı mahkeme malulen emeklilik masumluk karinesi miras hakkı miras hukuku reddi miras SINIRDIŞI EDİLME sorgu SORGUDA AMAÇ SORGULAMA SORUŞTURMA tanıma ve tenfiz turk hukuku turk hukukunda bitcoin türk hukuku URFA AVUKAT vasiyetname Vasiyetnamede saklı payların ihlal edilmesi vasiyetname iptali vekalet vekaletverme yabancı mahkemeler YASAK SORGU İFADE ALMA İŞKENCE