Savcı, Türkiye hukuk sisteminde büyük bir yere ve yetkiye sahip olan kimselerdir. Savcı nedir sorusu, basit şekilde kamu adına ve yine kamu yararına, vatandaşın hakkını savunmak üzere görevlendirilen, devlet adına hareket ederek soruşturma ve araştırma faaliyetlerini yürüten kişi olarak cevaplanabilir. Savcı, ceza yargılamalarında iddia makamı olarak tanımlanır ve bu şekilde görev yapar. Devlet adına davayı açan ve yürüten savcılık makamı, hiyerarşik bir yapıya sahiptir.
Savcının Görevleri Nelerdir?
Savcının görevleri nelerdir sorusuna verilebilecek birden fazla yanıt mevcuttur. Türk hukuk sistemi içerisinde önemli bir yere sahip olan savcılık makamı, diğer hukuk sistemlerinde de benzer görev ve yetkilerle donatılmıştır. Savcının görevleri ise, Ceza Muhakemesi Kanunu başta olmak üzere, pek çok kanunla belirlenmiştir. Savcının görev ve yetki alanları ise şu şekilde sıralanabilir:
- Dava konusu hakkında taraflar ile ilgili kanıtların toplanmasını sağlar.
- Kasten ya da taksirle adam öldürmek gibi suçların oluştuğu durumlarda, maktullerin adli tabip raporlarını takip eder ve inceler.
- İlgili kanunun verdiği yetkiye dayanarak dava ile ilgili dosya hazırlar.
- Dava konusu ile alakalı iddianame hazırlar ve dava görüldüğü esnada bu iddianameyi sunar.
- Mağdurların ya da devletin haklarını gözetir ve savunur.
- Şikayet olmadığı durumlarda dahi kamu yararı adına dava açar.
- Hakimden ceza isteminde bulunur.
- Mahkeme başkanı ya da hakim tarafından hazırlanan tebligatları tebliğ eder.
- Kesinleşen mahkeme kararlarının infaz edilmesi ile ilgili işlemleri yapar.
Savcının görevleri bu başlıklar altında belirtilebilecek olmakla beraber, dava konusu ile ilgili olmak üzere tüm araştırma ve soruşturmaları yürütmek de bizatihi savcının görevleri arasındadır.
Savcı Nasıl Olunur?
Savcı nasıl olunur sorusu, her bir hukuk sistemi için farklı bir cevap alabilecektir. Örneğin Amerika ve diğer Anglo-Sakson hukuk sistemini benimsemiş ülkelerde savcılık makamı farklı bir şekilde işlerken, Kıta Avrupası hukuk sisteminde farklı bir işleyiş mevcuttur. Ayrıca her bir ülke için de savcı olmak için yapılması gerekenler farklı olabilir.
Türkiye’de savcılık makamı, 2 farklı şekilde düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerden biri cumhuriyet savcılığı makamı iken, bir diğeri danıştay savcılığıdır. Bu sebeple iki makama giden yollar da farklılaşmaktadır. Toplum içerisinde daha çok bilinen ise cumhuriyet savcılığıdır.
Cumhuriyet savcısı olmak için yapılması gerekenler bir hukuk fakültesinin hukuk bölümünden mezun olmakla başlar. Mezuniyetten sonra Hakimlik ve Savcılık Sınavı adıyla düzenlenen sınavda başarılı olmak gerekir. Bu sınavı başarıyla geçen adaylar, stajyer savcı olarak işe başlar.
Danıştay savcısı olmak içinise, hukuk ya da iktisadi ve idari bilimler fakültelerinin birinden mezun olmak gelir. Yine Hakimlik ve Savcılık Sınavı için başvuru yapılır, sınavı geçen adaylar idari hakim olarak atanır. Yeterli tecrübe edinildiği noktada da aday Danıştay savcısı olabilecektir.
Sınavı geçen adaylar için, hem cumhuriyet hem danıştay savcılığında bir mülakat süreci yaşanır. Mülakatı da geçen adaylar için ise güvenlik soruşturması başlar. Güvenlik soruşturmasında bir sorun çıkmayan adaylar ise stajyer savcı olarak atanır. Her iki makam için de belirli bir staj süresi mevcuttur. Yetkinliğe ve tecrübeye sahip olunmadan savcı olmak mümkün değildir. Belirli bir süre staj yapan ve yeterli donanımı kazanan adaylar için ise savcı olma yolu açıktır.
Savcı Olmanın Şartları
Savcılık, her şeyden önce bir devlet memuriyetidir. Bu sebeple, savcı olmanın şartı, her şeyden önce 657 sayılı Devlet Memurluğu Kanunu’nda belirtilen devlet memuru olma şartlarını sağlamaktır. Daha önce işlenmiş yüz kızartıcı bir suçu bulunmamalı, 18 yaşını doldurmuş olmalıdır. Devlet memurluğuna engel herhangi bir durumu bulunan kişiler, savcı olamaz.
Bunun dışında, savcı olmak için yapılması gerekenler arasında en önemlisi ise hukuk fakültesi mezunu olmaktır. Danıştay savcılığı için iktisadi ve idari bilimler fakültesi de kabul edilir. Ayrıca başarılı bir şekilde mezun olan adaylar, Adli Yargı Sınavı’nı başarıyla geçmeli, en az 70 puan almalıdır. Bu aşamayı da başarıyla geçen adaylar için, mülakat süreci başlayacaktır. Savcı olabilmek için, mülakat aşaması da başarıyla tamamlanmalı, daha sonra ise atanabilmek için güvenlik soruşturmasında herhangi bir sorun çıkmamalıdır. Güvenlik soruşturması aşamasını da geçen adaylar, stajyer savcı olarak atanır.
HUKUKİ YARDIM ALMAK VE AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN İLE GÖRÜŞMEK İÇİN RANDEVU ALABİLİRSİNİZ.
İletişim: 0542 761 8406
E-mail: av.ibrahimhalilaydin@gmail.com
Atatürk Bulvarı Urfa İşhanı Kat:2 No: 217 Haliliye/ Şanlıurfa
