Resmi belgede sahtecilik suçu günlük hayatta sıklıkla karşımıza çıkan bir suç türüdür. Bu suçtan dolayı mağdur olmuş ya da bu suç türünden dolayı yargılanması yapılan insanlar detaylı aramalar yaparak bilgilenmeye çalışmaktadırlar. İçerik olarak karmaşık bir konu olduğundan dolayı bu konu hakkında uzman bir avukatta danışılması önem arz eder. Bu makalemizde sizlere bu konu hakkında güncel hatlarıyla bilgi vereceğiz.
TCK ‘YA GÖRE RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU
Türk ceza kanunu 204 . maddede düzenlenmiştir. bu madde metni şu şekildedir :
Resmi belgede sahtecilik
Madde 204- (1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılır.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU NEDİR ?
Öncelikle resmi belgede sahtecilik suçunun oluşabilmesi için ortada resmi bir belgenin olması gerekmektedir. O yüzden resmi belge nedir sorusuyla başlamak gerekmektedir. Resmi belge yalnızca kamu görevlileri tarafın üretilebilen belgeler olup ,bunlar dışında kimse düzenleyemez. Bu belgelere örnek olarak diploma,kimlik, hastane evrakları vb. verilebilir. Ancak özel belgede sahtecilik suçunun konusunun, emre veya hamile yazılı kambiyo senedi, emtiayı temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname olması halinde, resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanır.Kamu görevlileri dışında üçüncü şahıslar tarafından üretilebilen evraklar özel nitelikte belgelerdir. Bu belgelerde ile ilgili sahtecilik suçu TCK madde 207’de düzenlenmiştir.Bu konuyu ayrı bir makale konusu olup bu makale de resmi belgede sahtecilik konusu işlenecektir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA SEÇİMLİK HAREKETLER NELERDİR ?
Resmi belgede sahtecilik suçunda kişi ; TCK 204/1 de belirtildiği üzere ;
1- Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyebilir .
2-Bir resmi belgeyi değiştirebilir
3-Bir resmi belgeyi kullanabilir .
Bu seçimlik hareketlerden birinin işlenmesi halinde kişi resmi belgede sahtecilik suçunu işlemiş olacaktır.
KAMU GÖREVLİSİNİN RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNU İŞLEMESİ
Kamu görevlisi olan kişi TCK madde 204/2 belirtildiği üzere ;
1-Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenlemesi
2- Gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmesi
3- Gerçeğe aykırı olarak belge düzenlemesi
4- Sahte resmi belgeyi kullanması kamu görevlisi üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNUN CEZASI NE KADARDIR ?
Resmi belgede sahtecilik suçunda kişinin kamu görevlisi olmaması halinde 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasıdır . Ancak failin kamu görevlisi olması halinde 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezasıdır.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA ŞİKAYET
Bu suç tipinde korunan değer kamu güvenliği olduğundan dolayı şikayete tabi değildir. Suçun varlığından haberdar olan savcılık ve mahkeme re’sen soruşturma ve kovuşturma yapacaktır.Çünkü niteliği gereği kamu kurumları tarafında üretilen belgelerin üretiminde yaşanacak olan bir olumsuzluk durumunda kamu yani halkın güveni sarsılacak ve doğrudan mağdur konumuna gelecektir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA GÖREVLİ MAHKEME HANGİSİDİR?
Resmi belge sahtecilik suçunda failin kamu görevlisi olmaması halinde görevli mahkeme ASLİYE CEZA MAHKEMELERİ’dir.Ancak kamu görevlisi olması halinde yargılama AĞIR CEZA MAHKEMELERİ’nde yapılacaktır.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA YETKİLİ MAHKEME HANGİSİDİR ?
Resmi belgede sahtecilik suçunda yetkili mahkeme suçun işlendiği yer mahkemesidir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇU UZLAŞMAYA TABİ MİDİR ?
Ceza Mahkemeleri Kanunu’nda uzlaşmaya tabi olan suçlar belirtilmiş olup resmi belgede sahtecilik suçu bu kanunun 253. maddesi uyarınca uzlaşmaya tabi değildir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA ADLİ PARA CEZASINA ÇEVİRME VAR MIDIR ?
Kasten işlenen suçlarda 1 yıl ve altındaki ceza miktarlarında adli para cezasına çevirme mümkündür. Taksirle işlenen suçlarda ise cezanın miktarına bakılmaksızın adli para cezasına çevrilebilir. Resmi belgede sahtecilik suçunda suçun alt sınırı 2 yıldan fazladır . Dolayısıyla bu suç türünde para cezasına çevirme mümkün değildir.
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA TEKERRÜR HÜKÜMLERİ UYGULANIR MI ?
Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez.
Tekerrür hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı; Beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
Beş yıl veya daha az süreli hapis yada adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl, geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.
5237 sayılı Ceza Kanunu’nun 58. maddesinde düzenlenmiş olan tekerrür hükümleri resmi belgede sahtecilik suçunda da uygulanır. http://mevzuat.gov.tr
RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA YARGITAY KARARLARI
1-BAŞKASININ KİMLİK KARTINI KULLANMAK SURETİYLE RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK
23. Ceza Dairesi 2015/18596 E. , 2015/8018 K.
Sanıkların fikir ve eylem birliği içerisinde hareket ederek …. ait olan ve fakat sahte oluşturulan nüfus cüzdanının üzerine sanık …’nın fotoğrafını yapıştırdıktan sonra katılan … Bankası Şubesine kredi almak amacıyla başvuruda bulundukları ve sanık …’nın, söz konusu sahte nüfus cüzdanını ibraz ederek kefil olması üzerine sahte düzenlenen kredi sözleşmesine istinaden sanık …’e banka tarafından 28.000 TL para ödemesinin yapıldığı, bu şekilde sanıkların, sahte kimlik kullanmak suretiyle banka tarafından tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla dolandırıcılık ve resmi belgede sahatecilik suçlarını işlediklerinin iddia edildiği olayda;
Sanıkların, bu şekilde gerçekleştirdiği sabit görülen eylemlerinin nitelikli dolandırıcılık ve resmi belgede sahtecilik suçlarını oluşturduğuna yönelik mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmemiştir.
2- ÇEK ÜZERİNDE TAHRİFATTAN DOLAYI RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK
21. Ceza Dairesi 2015/5542 E. , 2016/56 K.
- A) Sanık … hakkında, resmi belgede sahtecilik suçundan kurulan mahkumiyet hükmüne ilişkin incelemede;
- Resmi belgede sahtecilik suçundan bahsedilebilmesi için, öncelikle bir resmi belgenin sahte olarak düzenlenmiş, değiştirilmiş ya da sahte resmi bir resmi belgenin kullanılmış olması gerekmektedir. Belge, yerleşik Yargıtay içtihatlarında da belirtildiği üzere; “hukuki bir hüküm ifade eden, bir hakkın doğumuna, bir olayın kanıtlanmasına yarayan yazılar”dan oluşur. Belgenin oluşması için, bu yazıların “kağıt” üzerine yazılması ile başka bir “eşya” üzerine (örneğin ağaç, metal levha, araba vs.) yazılması arasında fark bulunmamaktadır.
- Düzenlenen, değiştirilen veya kullanılan belgenin, hukuki bir hüküm ifade etmemesi, bir hakkın doğumuna ya da bir olayın kanıtlanmasına yaramaması durumunda ise belgede sahtecilik suçları açısından “bir belgenin varlığından”, dolayısıyla suçun “maddi unsurunun oluştuğundan” söz edilemez.
- Sanığın evinde yapılan aramada suça konu …Şubesine ait görünen … sayılı sahte çekin bulunması nedeniyle resmi belge sahtecilik suçunu işlediğinin kabul olunması karşısında, suça konu çekin heyetçe yapılan incelemesinde, suç tarihinde yürürlükte olan 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 692. maddesine göre çekin ön yüzünde bulunması gereken unsurlar olan çek bedeli, keşide yeri ve tarihinin olmadığı görülmektedir. Keşideciyi ve cirantaları borç altına sokmayan ve hamili lehine de alacak hakkı doğurmayan, üzerinde bedel unsuru bulunmayan bir çekin “bir hakkın doğumuna” elverişli nitelikte bir belge olduğu söylenemez. O halde suça konu çekin bir hakkın doğumuna elverişli nitelikte bir belge olarak sayılamayacağı cihetle; sanığın, maddi unsurunun bulunmaması nedeniyle unsurları oluşmayan resmi belgede sahtecilik suçundan beraati yerine mahkumiyetine karar verilmesi;
………….. BOZULMASINA, 11.01.2016 gününde oybirliği ile karar verildi. YARGITAY.GOV.TR
3-RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK VE RESMİ BELGENİN DÜZENLENMESİNDE YALAN BEYANDA BULUNMA
15. Ceza Dairesi 2017/37665 E. , 2018/475 K.
2- Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyanda bulunma ve resmi belgede sahtecilik suçlarından verilen ceza verilmesine yer olmadığına ilişkin karara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyanda bulunma suçunun resmi belgede sahtecilik suçunun unsuru olduğu ve 5237 sayılı TCK’nın 212. maddesinde açıklandığı üzere “sahte resmi veya özel belgenin bir başka suçun işlenmesi sırasında kullanılması halinde, hem sahtecilik hem de ilgili suçtan dolayı ayrı ayrı cezaya hükmolunur” ifadesi doğrultusunda yalan beyanda bulunma ve resmi belgede sahtecilik suçundan ayrı ayrı hüküm kurulamayacağı, eylemin kül halinde resmi belgede sahtecilik suçu yönünden değerlendirilmesi ve bu suç yönünden değerlendirme yapılarak davanın açılmış olması karşısında ayrıca bu yönde de bir hüküm kurulması gerektiği gözetilmeksizin nitelikli dolandırıcılık suçunun unsuru olarak kabul edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması,
Kanuna aykırı olup, katılan vekilinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden, 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi uyarınca, hükümlerin BOZULMASINA, 17/01/2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
4-RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA ZİNCİRLEME SUÇ HÜKÜMLERİ
21. Ceza Dairesi 2016/1255 E. , 2016/4761 K.
“İçtihat Metni”
2- Resmi belgede sahtecilik suçu bakımından, 5237 sayılı TCK.nun 43. maddesinde, “değişik zamanlarda” denilmesi karşısında; aynı anda gerçekleşen fiillerde zincirleme suça ilişkin hükümlerin uygulanma olanağı bulunmadığından, sanıklar … ve …’ın evinde yapılan arama ele geçen sahte belgeler ve plakaların aynı anda ele geçirildiği olayda, belgelerdeki sahteciliğin farklı zamanlarda yapıldıklarına ilişkin kesin delil bulunmaması karşısında, aynı anda düzenlendiklerinin kabulü gerektiği cihetle, eylemin bir bütün olarak tek bir resmi belgede sahtecilik suçunu oluşturduğu ve zincirleme suç hükmünün uygulanma olanağının bulunmadığı gözetilmeden uygulanması suretiyle fazla ceza tayini, yasaya aykırı,……………….. BOZULMASINA, 27.05.2016 günü oybirliği ile karar verildi.
5-RESMİ BELGEDE SAHTECİLİK SUÇUNDA DÜŞME KARARI
15. Ceza Dairesi 2017/30702 E. , 2021/1557 K.
1- Sanıklar …, …, … hakkında özel belgede sahtecilik, resmi belgede sahtecilik, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan; suça sürüklenen çocuklar …, … hakkında resmi belgede sahtecilik suçlarından verilen beraat hükümlerine yönelik temyiz talebinin incelenmesinde;
Sanıklara atılı “özel belgede sahtecilik, resmi belgede sahtecilik, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan” suçları yönünden, 5237 sayılı TCK’nın 66/1-e ve 67/4 maddelerinde öngörülen 12 yıllık olağanüstü dava zamanaşımının, suç tarihinden temyiz inceleme gününe kadar; suça sürüklenen çocuklara atılı “resmi belgede sahtecilik” suçu yönünden, aynı Kanun’un 66/1-e, 66/2, 67/3 maddelerinde öngörülen olağan zamanaşımının 5 yıl 4 ay ve zamanaşımını kesen en son işlemin de suça sürüklenen çocuklar hakkında yapılan 17/09/2013 tarihli sorgu işlemi olduğunun tespit edilerek sorgu tarihinden hüküm tarihine kadar gerçekleştiği anlaşılmakla; sair yönleri incelenmeyen hükümlerin 5320 sayılı Kanun’un 8/1 maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’un 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, ancak bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden aynı Kanun’un 322. maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak sanıklar ve suça sürüklenen çocuklar hakkında “özel belgede sahtecilik, resmi belgede sahtecilik, resmi belgenin düzenlenmesinde yalan beyan” suçlarından açılan kamu davasının gerçekleşen zamanaşımı nedeniyle 5271 sayılı CMK’nın 223/8 maddesi gereğince DÜŞMESİNE ………. oy birliği ile karar verildi .
Bu bir uyarı
BU MAKALENİN TÜM TELİF HAKLARI AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN’A AİTTİR.İZİN ALINMADAN MAKALELERİMİZİN PAYLAŞILMASI DURUMUNDA YASAL SÜREÇ BAŞLATILACAKTIR.
MAKALE YAZARLIĞI
SİTEMİZDE MAKALERELERİNİN PAYLAŞILMASINI İSTEYEN HUKUKÇU ,HUKUK ÖĞRENCİSİ,AVUKAT VE DİĞER BRANŞLARDAN OLAN SİZ DEĞERLİ ARKADAŞLARIMIZ AD -SOYAD VE MAKALELERİNİ av.ibrahimhalilaydin@gmail.com ADRESİNE GÖNDEREBİLİRLER . MAKALELERDE KONU SINIRLAMASI YOKTUR. ANCAK YAZIM KURALLARINA DİKKAT EDİLMESİ RİCA OLUNUR.