Kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci, kripto paraların kullanımının yaygınlaşması ile her türlü olumsuz duruma karşı planlanan süreci ifade eder. Teknolojik gelişmelerin hızlı bir şekilde artması sonucunda dünyada çeşitli yenilikler de meydana gelmiştir. Bu gelişmeler doğrultusunda meydana gelen en önemli yeniliklerden biri de kripto paralardır. Uluslararası para birimi şeklinde de ifade edilmektedir. Kripto paraların büyük oranda ilgi çekmesinin ilk nedeni, bir kuruluşun ya da kurumun yönetmeliği altında olmamasıdır. Kripto paraların tedirginlik yaratmasının en önemli sebepleri ise yaratıcının kimliğinin bilinmemesi ve yalnızca sosyal platformlarda var olmasıdır. Belirlenmiş kur esas alınarak gerçek paranın sanal paraya dönüşümü yapılır. Yanı sanal paranın alım işlemi gerçek para ile yapılır. Aynı zamanda sanal paradan farklı bir kavram olan elektronik para birimlerinin artırılması sonucunda da kripto para elde edilebilir.
Kripto Para Nedir?
Kripto para, sanal bir para birimidir. Kriptoloji bilimi kullanılarak yapılmıştır ve matematik temelleri kullanılarak şifrelenmiştir. Merkezi otoriteler tarafından kontrolü sağlanmaz. Kişiden kişiye değer aktarımı, sanal ağlar aracılığı ile olur. Finansal aşamaların uygulanabilmesi için kriptografik işlemler kullanılır. Başka bir deyişle kripto para, takas ve değişim için kullanılan dijital para türüdür. Nakit paraya alternatif sunma amacı ile tasarlanmıştır. Sanal döviz, alternatif döviz ve dijital döviz olarak da bilinir. Merkezi bankacılık ve elektronik para sistemlerinin tam aksine herhangi bir merkezleri yoktur. Kripto paranın çevrimiçi sistemde bulunması nedeni ile dolandırıcılık girişimleri fazla olabilmektedir. Bu yüzden, kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci kapsamında yapılacaklar kanunlar ile önceden belirlenmiştir.
Kripto Paranın Hukuki Niteliği
Kripto parada, blok zinciri adı verilen blockchain teknolojisini kullanılır. Blockchain teknolojisinde kullanılan cüzdan, kripto para alım-satım işlemleri ya da depolama işlemleri için kullanılan sanal ortamdaki bir depo aracıdır. Paranın transferi dijital ağ üzerinde aktarılarak doğrudan işlem yapılır. Bu sayede hızlı bir şekilde para yatırma işlemi yapılır. Türk hukuku kapsamında kripto paraların tanımını belirlemek için var olan kavramlar yetersiz kalmaktadır. Mevduatta var olan paralar kapsamına kripto paralar dahil edilmemektedir. Bu yüzden, dolandırıcılık gibi sorunlar ortaya çıktığında kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci takip edilirken kripto paraların benzerlik gösterdiği tanımlar sıklıkla kullanılmaktadır. Hukuk dünyasında klasik olan tanımlar da kripto para sayesinde esneklik kazanmıştır.
Kripto Paranın Hukuki ve Vergisel Düzenlemeleri
Kripto paraların herhangi bir otoriteye bağlı olmaması, gerekli kanun düzenlemelerinin yapımının zor olmasına neden olur. Ülkelerin kripto paralar ile ilgili yaptığı yeni gelişmeler büyük farklılıklar içermektedir. Buna rağmen dünya ülkelerinin geneline bakıldığında kripto paralar ile yapılan ödemelerin yasal bir karşılığı yoktur. Ancak yine de kripto paralar yasa dışı olarak da nitelendirilmez. Bazı ülkelerde kripto paraların kullanımına ilişkin yasaklar getirilse de kripto para birimine görülen ilgi günden güne artmaktadır. Sanal para üzerine artan bu ilgi, bazı durumlarda güvenlik sorunlarını da beraberinde getirmiştir. Bu sorunların çözümü için kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci doğru takip edilmelidir.
Kripto Paranın Türk Hukukundaki Yeri
Kripto para, herhangi bir merkeze bağlı olmadığından hukuki düzenlemelerin yeterli olmamasına neden olan yatırım aracıdır. Kripto para, Türk hukukunda net bir şekilde tanımlanmış olan bir para birimi değildir. Bilinen ilk kripto para ise Bitcoin’dir. Örnek olarak, herhangi bir sözleşmede bulunan edim bölümüne Türk Lirası yerine Bitcoin yazıldığında vergi alanında bazı problemler meydana gelebilir. Bunun sebebi, Türkiye’de bitcoin konusunda tam olarak belirlenmiş bir hukuk sisteminin olmamasıdır. Bitcoin’in hukuksal bir karşılığı olmadığından vergi hukukuna dahil olması da mümkün değildir. Bu yüzden kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci konusunda çözümleme yapılması için yalnızca diğer hukuk düzenlemeleri üzerinden çıkarımlar yapmak mümkündür.
Kripto Para Dolandırıcılığı
Kripto para dolandırıcılığında en sık karşılaşılan dolandırıcılık suçu Bitcoin alım satım işlemlerinde meydana gelir. Bitcoin alacağını söyleyen kişi para topladıktan sonra, para veren kişilere herhangi bir karşılık vermemektedir. Teknolojik gelişmeleri yeteri kadar kullanamayan bireyler genel olarak bu tuzağa düşmektedir. Sanal ortamdan para almak isteyen ama bu konu hakkında bilgisi olmayan kişiler kripto dolandırıcıların ilk hedefi olmaktadır. Kripto para dolandırıcıları, bitcoine yatırım yapma amacı olan fakat bu yatırımı tek başına yapamayan kişilere ulaşır. Daha sonra, ulaştıkları kişilerden kripto para alma vaadi ile para toplamaktadır. Dolandırıcılar para topladıktan sonra ya bitcoin alımı yapmaz ve ortadan kaybolur, ya da topladıkları paralar ile aldıkları kripto paraları kendileri için kullanır. Kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci, bu durumların üstesinden gelmek için uygulanan bir süreçtir.
Sahte Kripto Borsaları Üzerinden Dolandırıcılık
Kripto para dolandırıcılarının sahte para üzerinden dolandırıcılık yapmasından sonra en fazla görülen kripto para dolandırıcılığı ise elektronik para borsası ya da kripto para sistemi üzerinden yapılan dolandırıcılıktır. Dolandırıcılar, mağdurun güvenini kazanabilmek amacı ile kripto para sitesine benzer bir site kurduktan sonra, kripto transferi ile dolandırıcılık yapmaktadırlar. Aynı zamanda, dolandırıcılar var olmayan bir kripto para birimi oluşturarak sahte parayı internette satarak da dolandırıcılık yapmaktadır. Farklı şekillerde yapılan dolandırıcılıklar için kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci farklılık göstermektedir.
Kripto Para Dolandırıcılığı Mağdurları
Türkiye’de kripto paralar hakkında düzenlenen kanunlar henüz yeterince gelişmemiştir. Bu yüzden kripto para dolandırıcılığının hukuki süreci için özel kanun uygulamaları yerine TCK gibi genel yasalar yürürlüğe girmektedir. Kripto dolandırıcılarının mağduru olan kişiler ancak avukat yardımı ile bu süreci çözebilir. Paralarının katlanarak geri döneceğine dair tuzağa düşürülen mağdurların yaptıkları işlemler genel olarak siber dolandırıcılık suçuna dahil olmaktadır. Suçun işlendiği konuma göre hukuki süreç başlatılır.
HUKUKİ YARDIM ALMAK VE AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN İLE GÖRÜŞMEK İÇİN RANDEVU ALABİLİRSİNİZ.
İletişim: 0542 761 8406
E-mail: av.ibrahimhalilaydin@gmail.com
Atatürk Bulvarı Urfa İşhanı Kat:2 No: 217 Haliliye/ Şanlıurfa
