İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR NEDİR ?

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR 5237 SAYILI TÜRK CEZA KANUNU’NDA HANGİ MADDEDE DÜZENLENMİŞTİR ?

Türk Ceza kanunu‘nun 77. maddesinde düzenlenmiş olan insanlığa karşı suçlarda toplumun belli bir kesimine karşı siyasi,felsefi,dini veya ırki sebepler planlı ve sistemli bir şekilde işlenen fiillerdir.

SEÇİMLİK HAREKETLERİ NELERDİR?

Kanunda düzenenlenen suçun , belirtilen hareketlerden herhangi birinin yapılması ile suuç işlenmiş olacağından dolayı ,suçu işleyenin seçtiği hareket seçimlik hareketir.Seçimlik hareketli suçun meydana gelebilmesi için yasada gösterilen hareketlerden birinin yapılması yeterlidir .

İnsanlığa karşı suçlarda seçimlik hareketler şu şekildedir ;

a) Kasten öldürme.

b) Kasten yaralama.

c) İşkence, eziyet veya köleleştirme.

d) Kişi hürriyetinden yoksun kılma.

e) Bilimsel deneylere tabi kılma.

f) Cinsel saldırıda bulunma, çocukların cinsel istismarı.

g) Zorla hamile bırakma.

h) Zorla fuhşa sevketme

Uluslararası Ceza Mahkemesi uygulamasında ise insanlığa karşı suçların işlenmiş sayılması için silahlı bir çatışmanın gerçekleşmesi koşulu aranmamaktadır. Eylemlerin sivil halka veya bir kısım sivil halka yönelik olması, sistematik olması ve yaygın olması yeterlidir.

MAĞDUR KİMDİR ?

Mağdur kısaca suçtan zarar gören kişidir. Bu kişinin işlenen suç sebebiyle hak ve menfaatleri ihlal edilmiştir.

İnsanlığa karşı suçlarda mağdur ; belirli bir plan dahilinde sistemli bir şekilde belirtilen fiillere muhatap kişi veya kişilerdir. Bu şahıslar cinsel istismara maruz kalan kişiler , fuhşa teşvik edilen kişiler ,zorla hamile bırakılan kişiler olabilir.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA  FAİL KİMDİR ?

Fail; suçun kanunda belirtilen şekliyle fiileri icra eden kişidir. Failin kadın ,erkek ve çocuk olabilir.

İnsanlığa karşı suçlarda fail devlet görevlisi olabileceği gibi sivil kişi de olabilir. Kanunda suçun faili açısıdan bir sınırlama yapılmamıştır. Suçun işlenmesinde tüzel kişilerin kullanılması halinde güvenlik tedbirlerine hükmolunacağı kanunda belirtilmiştir.

ŞİKAYET SÜRESİ NE KADARDIR ?

Şikâyet süresi altı ay olarak belirlenmiştir. Altı aylık sürenin başlama tarihi suçtan zarar görenin “fiil ve faili” öğrendiği gündür. Ancak bazı suçlar şikayete tabi değildir.

İnsanlığa karşı suçlar şikayete tabi olmadığından dolayı herhangi bir şikayet süresi yoktur. Adli makamlar suçun işlendiğini öğrendiği andan itibaren resen harekete geçerler.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA ZAMANAŞIMI SÜRESİ NE KADARDIR ?

Türk Ceza Kanunu’na göre İnsanlIğa Karşı İşlenen Suçlarda zamanaşımı işlemez.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARIN CEZASI NE KADARDIR?

İnsanlığa karşı suçlarda seçimlik hareket olarak kasten öldürme fiilinde fail hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükmolunur. Diğer bentlerde tanımlanan fiillerin işlenmesi halinde ise, sekiz yıldan az olmamak üzere hapis cezasına hükmolunur. Ancak, kasten öldürme ve kasten yaralama suçları açısından, belirlenen mağdur sayısınca gerçek içtima hükümleri uygulanır.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA CEZANIN ERTELENMESİ KARARI VERİLİR Mİ?

Kişinin mahkum olduğu 2 yıl ve altındaki hapis cezalarında cezanın ertelenmesine karar verilebilir. Cezanın ertelenmesi için sanığın rızasına gerek yoktur. Adli para cezaları ve güvenlik tedbirlerinde cezanın ertelenmesi hükümleri uygulanamaz.

İnsanlığa karşı işlenen suçlarda sonuç ceza 2 yıl ve altında ise cezanın ertelenmesine karar verilebilir.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA HAGB UYGULANIR MI ?

Daha önce kasıtlı bir şekilde suç işlemiş sanık hakkında verilen sonuç cezanın 2 yıl ya da daha az süreye sahip olması veya para cezası olması.Sanık hakkında HAGB verilmesi halinde 5 yıl boyunca kasıtlı bir suç işlemez ise verilen hüküm sonuçlarıyla ortadan kalkacaktır.

İnsanlığa karşı işlenen suçlarda sonuç ceza 2 yıl ve altında ise HAGB kararı verilebilir.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARIN NİTELİKLİ HALLERİ NELERDİR ?

Suçun esas şekline ilişkin bütün unsurları barındıran suçun nitelikli halinde, ayrıca suç tipinin cezasını azaltan veya yükselten bir sebep bulunur. Bunlar , failin veya mağdurun sıfatından, fail ile mağdur arasındaki ilişkilerden, suçun konusuna ait bir özellikten, fiilin işlendiği yer ve zamandan, fiilin işleniş şeklinden, fiilin işlenişiyle güdülen amaç ve saik gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilirler .

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA PARA CEZASINA ÇEVRİLİR Mİ ?

İnsanlığa karşı işlenen suçlarda para cezasına hükmedilemez.

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA TEŞEBBÜS VAR MIDIR ?

Suç işleme kastı olan kişinin suç işleme kararlığı içerisindeyken kendi iradesi dışında kalan sebeplerden dolayı suçu işleyememesi halinde teşebbüs hükümleri uygulanır .bu hükümlerin uygulanması sanığın lehine olup ceza miktarında indirim sağlamaktadır.teşebbüs Türk Ceza Kanunu 35. maddede düzenlemiştir. Madde metni şu şekildedir:

Suça teşebbüs Madde 35- (1) Kişi, işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaz ise teşebbüsten dolayı sorumlu tutulur.

2-Suça teşebbüs halinde fail, meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine onüç yıldan yirmi yıla kadar, müebbet hapis cezası yerine dokuz yıldan onbeş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Diğer hallerde verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir.

İnsanlığa karşı suçlarda fail elverişli hareketlerle suçu işlenmek isterken elinde olmayan sebepler işleyemez ise bu durumda teşebbüs hükümleri uygulanır .

İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA UZLAŞMA VAR MIDIR ?

Ceza soruşturma ve kovuşturmalarda uygulama alanı bulan uzlaştırmada ; suçun faili ile mağdurunun bağımsız bir uzlaştırmacı tarafından iletişime geçirilmesi sürecidir. bu süreç sonunda taraflar belirli bir edim üzerinde uzlaşırlarsa soruşturma aşamasında kovuşturmaya yer olmadığına ; kovuşturma aşamasında ise davanın düşmesine karar verilir. Kural olarak şikayete bağlı suçlar ile şikayete bağlı olmamasına rağmen kanunda düzenenlenen suçlar uzlaştırma kapsamındadır .

İnsanlığa karşı suçlarda ; suç tipi gereğince uzlaşmaya tabi değildir.

 İNSANLIĞA KARŞI SUÇLARDA YARGILAMA SÜRESİ NE KADARDIR ?

Ceza soruşturma ve kovuşturmalarında ; soruşturma ve kovuşturma aşamasının bitirilmesi gereken sabit bir süresi yoktur. ancak son yıllarda hedef süre uygulaması ile davaların mahkemeler tarafından belirlenen süre içerinde bitirilmesi hedeflenmektedir. Bu hedef uygulamada gerçekleşmemekte ve yargılamalar çok daha uzun sürmektedir.

BU suçta yargılama süresi delil durumu, sanık sayısı , mahkeme iş yükü ve benzeri sebeplerle değişmektedir. Bu sebeple soruya kesin cevap vermek mümkün değildir. Dava sürecinin alanında uzman bir avukatla takip edilmesi süreci hızlandıracaktır.

AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN