Hırsızlık Türk Ceza Kanunu uyarınca suç kabul edilir. Hırsızlık suçu TCK’nın 10. Bölümünde “Mal Varlığına Karşı Suçlar” kapsamında incelenir. Hırsızlık suçunun tanımı 141. Maddede yapılmış ve yine aynı maddede yasal cezası belirtilmiştir.

Hırsızlık suçunu tanımlayan 141. Maddenin tam metni şöyledir. ”Zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alan kimseye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.”

 

İçindekiler

• Hırsızlık Suçu Nedir?
• Hırsızlık Suçunda Korunan Hukuki Yarar Nedir?
• Hırsızlık Kanununda Sözü Geçen Zilyed Ne Demek?
• Hırsızlık Suçunun Unsurları Nedir?
• Hırsızlık Suçunun Mağduru ve Faili Kimdir?
• Hırsızlık Suçu Sonucunda Uygulanan Cezai Yaptırım Nedir?
• Hırsızlık Suçunun Nitelikli Halleri Nedir?
• Hırsızlık Suçunda Cezayı Arttıran ya da Azaltan Durumlar Nedir?
• Hırsızlık Suçuna Hangi Mahkeme Bakar?
• Hırsızlık Suçu Adli Para Cezasına Çevrilir Mi?
• Hırsızlık Suçunda Ceza Ertelemesi Olabilir Mi?
• Hırsızlık Suçunda Hükmün Açıklanması Geri Bırakılabilir Mi?
• Hırsızlık Suçu Şikayete Bağlı Suçlar Arasında Yer Alır Mı?
•  Hırsızlık Suçu Uzlaşmaya Tabii Suçlar Arasında Yer Alır Mı?                                   
• Hırsızlık Suçu Zamanaşımına Tabii Sayılır Mı?

Hırsızlık Suçu Nedir?

Hırsızlık suçu, fiili olarak kullanma hakkı bir başkasına ait olan taşınabilir bir malı, mal sahibinin ya da kullanıcısının rızası olmadan bulunduğu yerden alınmasıdır. Yapılan eylemin hırsızlık kabul edilebilmesi için yerinden alınan malın, aynı zamanda hırsızlığı yapan kişiye ya da bir başkasına yarar sağlaması ön şartı aranır.

Hırsızlık Suçunda Korunan Hukuki Yarar Nedir?

Hırsızlık eyleminin suç sayılması ile birlikte öncelikle kişinin mülkiyet hakkı korunur. Mülkiyet hakkının yanı sıra söz konusu malın sahibi olmadığı halde malı kullanma hakkında sahip kişilerin de hakları korunmaktadır.

Bu konuya bir örnek verilecek olursa, herhangi bir malın sahibi tarafından üçüncü bir kişiye emanet edilmesi sonucu söz konusu malı kullanma hakkı emanetçiye geçer. Hırsızlık işlendiği esnada mal üçüncü kişi kullanımında ise suç, üçüncü kişiye karşı işlenmiş kabul edilir. Sözgelimi bir araba çalan failden aynı arabanın bir başka hırsız tarafından çalınması da hırsızlık suçu kapsamında incelenir ve cezalandırılır.

Hırsızlık Kanununda Sözü Geçen Zilyed Ne Demek?

Malın kullanma hakkı kanunda zilyed olarak geçmektedir. Zilyed kavramı iki ana başlıkta incelenebilir:

• Fer’i zilyed

Fer’i zilyed, malı hırsızlık esnasında elinde bulunduran/ kullanan kişiyi işaret eder. Yani mal sahibi olmasa da kullanmaya hakkı olan kişinin hakkını işaret eden bir kavramdır.

• Asli zilyed

Asli zilyed ise, yasal olarak malın mülkiyet hakkını elinde bulunduran mal sahibini işaret eder.

Hırsızlık Suçunun Unsurları Nedir?

Hırsızlık suçu “ani suç” kavramı altında tanımlanır. Hırsızlık suçunun unsurları iki ana başlık altında incelenebilir. Bu başlıklar şunlardır:

Hırsızlık Suçunun Maddi Unsuru

Hırsızlık suçunun maddi unsurunun tanımlanması için çalınan malın, kullanım hakkına sahip kişinin izni olmadan bulunduğu yerden alınmış olması gereklidir. Söz konusu malın başkası tarafından çalınması sonucunda, mağdurun zilyedlik haklarını kullanamaz hale gelmesi ile gereken eylemin tamamlanması ile suçun maddi unsuru oluşur.

Hırsızlık Suçunun Manevi Unsuru

Hırsızlık suçunun manevi unsuru suçu işleyen kişinin eylemi özel kast ile gerçekleştirmesi durumudur. Suçu işleyen failin gerek kendisine, gerekse bir başkasına yararlı olması amacıyla herhangi bir malı zilyedinin izni ve/veya rızası dışında bulunduğu yerden alması eyleminin tamamlanması ile suçun manevi unsuru ortaya çıkmış olur.

Hırsızlık Suçunun Mağduru ve Faili Kimdir?

Hırsızlık suçu faili için yasalarda belirlenmiş herhangi bir kıstas bulunmuyor. Yani herkes hırsızlık suçunun faili olabilir.

Hırsızlık suçunun mağduru ise, hırsızlık eylemi sonucunda, fer’i zilyed ya da asli zilyed hakkını kaybeden kişidir.

Mağdur kişinin zilyed hakkını haklıya da haksız olarak elde etmiş olmasının bu kanun maddesi kapsamında herhangi bir önemi yoktur. Önemli olan zilyed hakkının bir başkası tarafından uygulanamaz hale getirilmiş olmasıdır.

Hırsızlık Suçu Sonucunda Uygulanan Cezai Yaptırım Nedir?

Hırsızlık suçu için Türk Ceza Kanun uyarınca takdir edilen ceza hapis yatılmasıdır. Hırsızlık suçu temel  cezası 1 yıl ila 3 yıl arasında hapis cezası olarak belirlenmiştir. Hırsızlık suçu işlemenin temel amacı elde edilen mal varlığından ekonomik bakımdan yarar sağlamaktır. Hırsızlık suçu sonucunda enerji elde edilmesi ve bu enerjiden de maddi olarak yarar görülmesi halinde de hırsızlık suçu işlenmiş kabul edilir.  

Hırsızlık suçunun nitelikli halinin işlenmesi durumunda verilecek ceza Türk Ceza Kanunu 142. Maddede belirtilen şekillerde arttırılabilir.

Hırsızlık Suçu ve Açıkta Bırakılan Eşya

Genel kural olarak mağdurun yaşam alanı dışında bırakılan yerlerde bulunan mağdura ait eşyalar hukuki anlamda açıkta bırakılan eşya kabul edilir. Bir kişiye ait olan malın cadde, sokak, park, bahçe, sahil kenarları vb. genel kullanıma açık yerde olması, açıkta bırakılmış olduğu anlamına gelir ve bu eşyaların alınması basit hırsızlık suçu olarak tanımlanır.

Eğer açıkta bırakılan eşya, kullanım gereği (inşaatta kullanılan eşya vb.) dışarıda bırakılmış ise bu eşyanın izinsiz olarak alınması nitelikli hırsızlık kapsamında incelenir.

Açıkta bırakılan ve basit hırsızlık konusu sayılabilecek mallar şunlardır:

• İnşaat işçileri tarafından dışarıda bırakılan eşya/ eşyalar
• Çocuk arabası / pazar arabası içinde bulunan eşya
• İşyerinin önüne müşterinin ilgisini çekmek üzere vitrin/ teşhir amacıyla konulan eşya
• Parkta bulunan bireyin bank üzerindeki eşyası
• Pazar meydanında satış amacı ile açığa/ tezgaha  yayılmış olan meyve/ sebze ya da giyim eşyaları
• Plaj ortamında açık alanda kalan eşyalar
• Tarım mevsimi olmadığı halde tarlada bulunan tarım eşyaları
• Sokak ya da caddelerde kilitlenmeden bırakılan bisiklet
• İnşaatta bulunan fakat inşaat malzemesi olmayan eşya
• Evden eve taşınma sırasında kısa bir zaman aralığında açıkta kalan eşya
• İşyerine mal taşınması sırasında kısa bir zaman dilimi için açıkta kalan eşya

Hırsızlık Suçunun Nitelikli Halleri Nedir?

Hırsızlık suçunun nitelikle halleri ve verilecek cezai yaptırımlar Türk Ceza Kanunu 142. Maddede hükme bağlanmıştır. Hırsızlık eyleminin nitelikli sayılabilmesi için bazı şartların yerine gelmesi gereklidir. Bu konuda dikkate alınabilecek başlıca şartlar şunlardır:

• Bahse konu taşınır malın kapalı bir mekanda duruyor olması
• Çalınan malın çeşitli özel fonksiyonlara sahip olması
• Hırsızlık fiilinin özel bir beceri ile yapılmış olması
• Çalınan malın kamuya ait olması
• Hırsızlık faaliyetinin teknolojik gelişmelerden yararlanılarak yapılması

Hırsızlık Suçunda Cezayı Arttıran ya da Azaltan Durumlar Nedir?

Hırsızlık suçu işlendiğinde bazı özel durumlar göz önünde tutularak uygulanacak v cezai yaptırımda arttırma ya da azaltma olabilir. Söz konusu özel durumlar şunlardır:

• Hırsızlık eyleminin gece yapılması halinde faile verilen temel ceza yarısı oranında arttırılır. Bu koşulun geçerli olması için yapılan hırsızlık eyleminin basit hırsızlık ya da nitelikli hırsızlık olmasının herhangi bir önemi yoktur.
• Hırsızlığın mağdur ile ortak mülkiyet altındaki mal ve/veya hukuki ilişki nedeni ile ortaya çıkan alacak tahsilatı için yapılmış olması halinde, faile verilecek ceza 2 ay ila 1 yıl arasında değişebilir. Hırsızlığın bu özel koşulda yapılmış olması halinde soruşturulması ve kovuşturulması için mağdurun şikayette bulunması şartı aranır.
• Hırsızlık suçuna konu olan malın ekonomik değerinin az olması halinde hakimin takdir yetkisine bağlı olarak cezada indirim yapılabilir ya da herhangi bir ceza verilmesinden vazgeçilebilir.

Hırsızlık Suçuna Hangi Mahkeme Bakar?

Hırsızlık suçuna bakmakla resmi olarak görevlendirilen mahkemeler, suçun işlendiği yerde görev yapan asliye ceza mahkemesidir. Hırsızlık suçunun birden fazla defalarca işlenmiş olması halinde, bahse konu suç zincirleme suç tanımı içinde incelenir. Böyle bir durumda davaya bakmakla yetkili mahkeme suçun en son işlendiği yerde görev yapan asliye ceza mahkemesidir.

Hırsızlık Suçu Adli Para Cezasına Çevrilir Mi?

Hırsızlık suçu basit hırsızlık kapsamında ise dava sonucunda hükme bağlanan ceza para cezasına çevrilebilir. Verilen cezanın adli para cezasına çevrilebilmesi için verilen cezanın en fazla 1 yıl hapis cezası olması ön şartı aranır. Bu nedenle adli para cezasına çevrilecek temel cezanın etkin pişmanlık ya da sanığın yaşının küçük olması gibi nedenlerle indirime uğramış olması gereklidir. Aksi takdirde verilen ceza, süresi nedeniyle adli para cezasına çevrilemez.

Hırsızlık Suçunda Ceza Ertelemesi Olabilir Mi?

Hırsızlık suçunun işlenmesinden sonra suçun basit hırsızlık ya da nitelikli hırsızlık olmasına bakılmaksızın ceza ertelemesi yapılabilir. Ceza ertelemesi, failin belli koşullar altında cezasının hapishanede geçirmesinden vazgeçilebilmesidir.  Mahkeme tarafından verilen süre boyunca failin yasal olmayan bir eyleme karışmaması halinde, hükme bağlanan ceza ortadan kaldırılabilir.

Hırsızlık Suçunda Hükmün Açıklanması Geri Bırakılabilir Mi?

Hırsızlık suçunun işlenmesinden sonra suçun basit hırsızlık ya da nitelikli hırsızlık olmasına bakılmaksızın hükmün açıklanması geri bırakılabilir. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması faile belli koşullar altında serbestlik verilmesidir. Mahkeme tarafından verilen süre boyunca failin yasal olmayan bir eylem gerçekleştirmemesi halinde, hükme bağlanan ceza ortadan kaldırılabilir.

Hırsızlık Suçu Şikayete Bağlı Suçlar Arasında Yer Alır Mı?

Hırsızlık suçunda soruşturma ya da kovuşturma yapılması için mağdurun şikayette bulunması şartı aranmaz. Herhangi bir şikayet olmadığı halde savcılık makamı basit veya nitelikli hırsızlık suçu işlendiğin haber alması halinde mahkeme işlemlerini resen başlatabilir.

Hırsızlık suçu, şikayete bağlı olmadığı için, mağdur tarafın davadan vazgeçmesi sonucunda davanın gidişi durdurulmaz. Ayrıca hırsızlık suçu için yasal olarak belirlenmiş bir şikayet süresi yoktur. Mağdur taraf, zamanaşımı devreye girinceye kadar yani suçun işlenmesini takip eden 8 yıl içinde şikayetçi olma hakkına sahiptir.

 Hırsızlık Suçu Uzlaşmaya Tabii Suçlar Arasında Yer Alır Mı?

Hırsızlık suçu şikayete bağlı suçlar arasında olmamakla birlikte uzlaşmaya tabii suçlar arasında yer alır. Bu nedenle hırsızlık suçu için yasal işlemler için öncelikle fail ve mağdur arasında bir arabulucunun yardımı ile uzlaştırma süreci geçirilmelidir. Uzlaşma süreci bitmeden davanın soruşturulmasına ve yargılanma aşamasına geçilmez.

Uzlaşma prosedürünün bütün basamakları tamamlandığı halde fail ve mağdur arasında anlaşma sağlanamadığı durumlarda, davanın soruşturulmasına ve mahkeme işlemlerine devam edilir.                      

Hırsızlık Suçu Zamanaşımına Tabii Sayılır Mı?

Hırsızlık suçu zamanaşımına tabii suçlara arasında yer alır. Suçun işlenmesini takip eden ilk 8 yıl boyunca dava açılmaması ya da açılan davanın sonuca bağlanmaması durumunda dava zamanaşımı nedeniyle düşmüş kabul edilir.

 

• BU MAKALENİN TÜM TELİF HAKLARI AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN’A AİTTİR. İZİN ALINMADAN MAKALELERİMİZİN PAYLAŞILMASI DURUMUNDA YASAL SÜREÇ BAŞLATILACAKTIR.

• MAKALE SİTEMİZDE MAKALERELERİNİN PAYLAŞILMASINI İSTEYEN HUKUKÇU,HUKUK ÖĞRENCİSİ,AVUKAT VE DİĞER BRANŞLARDAN OLAN SİZ DEĞERLİ ARKADAŞLARIMIZ AD -SOYAD VE MAKALELERİNİ av.ibrahimhalilaydin@gmail.com  ADRESİNE GÖNDEREBİLİRLER. MAKALELERDE KONU SINIRLAMASI YOKTUR. ANCAK YAZIM KURALLARINA DİKKAT EDİLMESİ RİCA OLUNUR.

• MAKALE İÇERİKLERİ AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN TARAFINDAN ÜRETİLMEKTE OLUP HERHANGİ BİR HUKUKİ TAVSİYE İÇERMEMEKTEDİR. OKUDUĞUNUZ BU MAKALELERE DAYANILARAK YAPTIĞINIZ HUKUKİ İŞLEMLERDE SORUMLULUK KABUL ETMİYORUZ. TAVSİYEMİZ HUKUKİ DESTEK İÇİN BİR AVUKATLA İLETİŞİME GEÇMENİZDİR.

Etiketler

#ailehukuku #cezahukuku #cezakanunu #TürkCezaKanunu #türkiye avukat bitcoin Boşanma Davası boşanma kararı emeklilik FETÖ FETÖ ÜYELİK hukuk devleti ilkesi hukuki danışmanlık Kasten öldürme kripto para kripto para kullanımı kripto para yasal mı KÖTÜ MUAMELE kıdem tazminatı mahkeme malulen emeklilik masumluk karinesi miras hakkı miras hukuku reddi miras SINIRDIŞI EDİLME sorgu SORGUDA AMAÇ SORGULAMA SORUŞTURMA tanıma ve tenfiz turk hukuku turk hukukunda bitcoin türk hukuku URFA AVUKAT vasiyetname Vasiyetnamede saklı payların ihlal edilmesi vasiyetname iptali vekalet vekaletverme yabancı mahkemeler YASAK SORGU İFADE ALMA İŞKENCE