Bir icra davası ile mağdur duruma düştüğünüzde icra hukuku devreye girmektedir. Ancak, sadece mağdur durumda olduğunuz zamanlarda icra hukuku devreye girmez. İcra hukuku gereğince, hakkınızı aramak adına icra davalarının açılabileceği durumlar vardır. Bunlar; kiracı çıkarma, alınamayan alacağın elde edilmesi amacıyla, icra takibi nedeniyle ipotek veya haczi kaldırmak için icra takibi iptali davası, borcun veya iddia edilen hukuki suçun olmadığını kanıtlama amacıyla açılan menfi tespit davası icra davalarının açılabileceği durumlar arasında yer alır. İki çeşit icra davası açabilirsiniz. Bunlar; ilamlı icra takibi ya da ilamsız icra takibi olarak icra hukukunda geçer. İcra takibi başlatmadan önce bu iki icra çeşitleri iyi anlaşılmalıdır. İlamlı veyahut ilamsız icra takipleri arasında fark vardır. İlamlı icra takibi mahkeme kararı ile açılırken, ilamsız icra takibinde senet veya belge yeterli gelmektedir. Ancak icra davalarında, mutlaka alanında uzman bir avukattan yardım veya danışmanlık almanız gerekir. Genel olarak, icra ve icra detayları hakkındaki bilgilerin özetine yazımızda ulaşacaksınız.
İcranın Tanımı
Eğer, alacağınızı borçludan tahsil edemediyseniz borcunuzu almak için başvuru yapabileceğiniz hukuk alanı icra hukuku ve açacağınız davada icra davası olarak geçer. Alacağınızı, borçludan elde etmek adına icra müdürlükleri aracılığıyla icra takibini başlatabilirsiniz. İcra takibinizi yönetecek, hakkınızı alacak uzman bir avukat aracılığıyla icra davanızı yürütmeniz gerekir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi iki tür icra vardır. İlamlı icra takibi ve ilamsız icra takibi. İlamlı icra takibi, mahkeme kararı ile açılan icra takibi iken ilamsız icra takibi de senetlere ya da belgelere dayalı açılır. İlamsız icra takibinde, borçlunun yerleşim yerinde bulunan icra dairesi yetki sahibidir. Alacağını, elde etmek isteyen mağdur borçlu ile sözleşme yaptığı icra dairesine müracaatta bulunur. Daha sonra, İcra İflas Hukuku icra davasını ilgilendirmekte olan çeşitli dallarda devreye girer. İcra davaları alanında uzman bir avukat tarafından takip edilmelidir. Kişi hak ve hürriyetinin gizliliğinin korunması, kollanması adına avukat aracılığı ile icra dosyası kapatılabilir.
İcra Davası Nasıl Açılır?
İcra davası açılma aşamasında nelere dikkat edilmelidir? İcra davası dosyasında olması gerekenler nelerdir? Kısacası icra davası nasıl açılır? İcra ve iflas hukukunda, yer alan icra davaları açılma aşamasında iken başvuruların eksik doküman olmaksızın tam olarak yapılması gerekmektedir. İcra davaları açılırken, ilk olarak hangi türde bir icra davası açılacağına dair karar verilmesi gerekir. Karar verilen icra türüne göre, mahkeme tarafından talep edilen belgelerin bir araya getirilmesi gerekmektedir.
Alacaklı, ilamlı bir icra takibi başlatacaksa öncelik olarak ödeme emirlerinin borçluya gönderilmesi gerekir. Noter kanalı ile yapılan, bu gönderimden sonra borçlu 7 gün içerisinde ödeme emrine itiraz ederse icra davası açılamamaktadır. Borçlu, ödeme emrine itiraz sürecini geçer ve borcunu ödememeye devam ederse icra takibi başlayabilir.
a. İcra Davası Türleri
- İcra Takibi Davası
- İcra Takibine İtiraz Davası
- İtirazın Kaldırılması Davası
- Menfi Tespit Davaları; İcra Takibinden Önceki Menfi Tespit Davası, İcra Takibinden Sonra Açılan Menfi Tespit Davası
- İstirdat Davaları
- İstihkak Davaları
- Kiranın Ödenmemesi Sebebiyle İcra Takibi
- Tahliye Davaları
- Rehnin Paraya Çevrilmesi
- İhtiyati Haciz Kararı
b. Ödeme Emri
İcra ve İflas Hukuku bünyesinde, icra davaları açılmadan önce İcra Müdürlüğü tarafından noter kanalı ile borçluya ödeme emri gönderilir. Ödeme emri, borçlunun alacaklıya borcunu ödemesi için sahip olduğu süreyi belirler. Ödeme emrinde, borçluya içinde bulunduğu hukuki süreci anlaması adına gereken bilgiler verilir. Ödeme emrinde, yer alan bilgiler şu başlıklardan oluşur:
- Borcun türü
- Borcun tutarı
- Borcun ödeneceği yer
- Ödeme emrine karşılık davanın hangi mahkemelerde açılabileceği yer alır.
Ödeme emri, borçluya ulaştığı an itibariyle yasal olarak itiraz süreci başlar. Borçlu borcunu ödeyebilirse takip durur. Borçlu itiraz hakkını zamanında kullanmaz, ödemeyi gerçekleştirmemeye devam ederse icra takibi devam eder.
c. İcra Davası Çeşitleri
1- İlamlı İcra Takibi:
Mahkeme kararı ile açılan icra takibine ilamlı icra takibi denir. İlamlı icra takiplerinde, alacaklı borçluya icra ve iflas hukukunca icra davası açılmadan önce icra müdürlüğünce noter kanalıyla borçluya ödeme emri gönderir. Böylece gönderilen ödeme emri ile yasal süreç başlar. Ödeme emrini alan borçlu 7 gün içinde ilamlı icra takibine itiraz etme hakkına sahiptir. Aynı zamanda bu süreçte, borcunu ödeyebilme zamanı kanunlar tarafından borçluya verilmektedir. Borçlu, kirada bulunan bir vatandaş ise itiraz hakkı veya borcunu ödeme zamanı 30 gün olarak kanunlar tarafından belirlenmiştir. Eğer borçlunun elinde alacaklı ile imzaladıkları bir sözleşme varsa ilamlı icra takibine itiraz eder ve takibi durdurtabilir.
2- İlamsız İcra Takibi:
İlamsız icra takibi senetler ve belgeler üzerinden icra takibi başlatıldığı için davaya itiraz hakkı bulunmaz. Bu nedenle, borçlu borcunu ödediği zaman ilamsız icra takibi davası kapanır. Eğer mahkeme, alacaklının açtığı ilamsız icra takibinde art niyet görürse alacaklıdan %20’den az olmamak koşuluyla tazminat ödetir. Eğer alacaklı haklı ise ve borçlu borcunu inkar edemeyecek durumda ise ilamsız icra takibi davası devam eder. Borçlu durumda görünen birey veya kurum haklı olduğunu ve de davada bulunan senetler ve belgelerin yalan beyan içermekte olduğunu kanıtlayabilmek adına dava açma hakkına sahiptir. Borçlu haklı olduğunu belgelemek amacıyla menfi tespit davası adında dava açma hakkına sahiptir. Bu yolla mahkeme haklı tarafı daha iyi bir yöntemle kanunlar kapsamında bulabilir. Böylelikle haklı taraf ortaya çıkabilir. Sonuçta ilamsız icra takibi menfi tespit davası sonucuna göre karar aşamasından geçmektedir.
İcra Takibine İtiraz ve İtirazın Kaldırılması
Borçlunun, icra takibi nedeniyle bulunduğu zor durumdan kurtulmak adına kanunlarca kendisine normalde 7 gün içinde itiraz hakkı tanınır. Eğer, borçlu kiracı ve alacaklı ev sahibi ise 30 gün müddet kanunlarca borçluya verilmiştir. Sözlü veya yazılı olarak, belirlenen sürede borçlu itirazını yaparsa takip süreci duracak olduğundan alacaklının bu nedenle yeniden dava açması gerekir. 6 ay boyunca, alacaklı dava açma hakkına sahiptir.
Alacaklı tekrar dava açtığında, alacağını ispat etme yükümlülüğü bulunmaktadır. İlamlı icra takibinde durum böyleyken, ilamsız icra takibinde borcun varlığına itiraz edilemezken borçlu borcunu ödediğinde takip durmaktadır. İtirazın iptali / kaldırılması davası açılır da mahkeme borçlunun itirazını haksız bulursa, mahkemenin hükmettiği meblağdan %20 ‘den az olmamak kaydıyla tazminat öder. Borçlu açısından, durum bu halde iken alacaklı açısından icra takibi ile ilgili olarak mahkeme takipte kötü niyet gördüğünde bu defa mahkeme %20 den az olmamak kaydıyla tazminatı alacaklıya ödetir.
İcra Takibi Davası İptali
Borçlu icra takibi davası iptali adına icra dairesinin bulunduğu yerde İcra Hukuk Mahkemesine başvurur. Takip netleşince, borçlu elinde alacaklının kendine borcu ödemeye dair herhangi müddet verdiğine dair resmi belgeye sahipse bu belgeyi mahkemeye dava günü sunabilir ve icra takibi davası iptalini isteyebilir. Eğer böyle bir belge yoksa, borçlu genel mahkeme yoluyla alacaklıya menfi tespit davası açar. Bu dava ile borçlu iddia edilen hukuki ilişkinin veya hakkın ya da borcun gerçekte var olmadığının belgelenmesi için dava açar. Süreci baştan sona uzman bir avukata teslim edip icra takibinden kurtulma imkanınız var. Şanlıurfa icra takibi davaları ile sorunlar yaşayanlar bizlere ulaşabilirler. %100 müvekkil memnuniyeti ile bu zamana kadar pek çok başarılara imzamızı attık.