Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme Türk Ceza Kanunu uyarınca suç kabul edilir. Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu ile ilgili hükümler TCK 9. bölümde yer alan ‘’Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar’’ kısmında bulunan 136 maddede 2 fıkra halinde düzenlenmiştir. Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu için Türk Ceza Kanununda uygun bulunan cezai yaptırım hapis cezası şeklindedir.
Kişisel verilerin korunması Anayasa ile güvence altına alınmıştır.
İçindekiler
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Nedir?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Unsurları Nedir?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Ya da Ele Geçirme Suçu Manevi Unsurları Nedir?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Ya da Ele Geçirme Suçu Özel Görünüş Biçimleri
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Sonucunda Uygulanan Cezai Yaptırım Nedir?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunun Nitelikli Halleri Nedir?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçuna Hangi Mahkeme Bakar?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Adli Para Cezasına Çevrilir Mi?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Ceza Ertelemesi Olabilir Mi?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Hükmün Açıklanması Geri Bırakılabilir Mi?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Şikayete Bağlı Suçlar Arasında Yer Alır Mı?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Uzlaşmaya Tabii Suçlar Arasında Yer Alır Mı?
- Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Zamanaşımına Tabii Sayılır Mı?
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Nedir?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu kapsamında ele alınan ‘’veriler’’ terimi bireylerin kişisel verileri olarak tanımlanır. Bu suç tanımıyla vatandaşın korunan değerleri özel hayatı ve bireysel verileridir.
Bireyler ile bağlantısı bulunan bütün bilgiler kişisel veri kapsamında kabul edilebilir. Kişisel veri yasal olarak ‘’Kimliği belirli ya da belirlenebilir gerçek kişi ile ilişkisi olan her türlü bilgi’’ şeklinde tanımlanmıştır.
TCK 136.madde gereği kişisel verilerin yasalara uygun olmayan yollarla elde edilmesi suçun bir bölümün oluştururken, kişisel verilerin yine yasal olmayan yollarla başkasına verilmesi ya da ifşa edilmesi ( yayılması)suçun diğer kısmını oluşturur.
Kişilere ait bilgiler yasal yollarla elde edildikten sonra, söz konusu bilgilerin kişinin rızası dışında yayılması da suç niteliği taşır.
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu işlenirken, söz konusu bilgilerin aynı zamanda kayıt altına alınması da, suç için verilecek cezayı arttıran bir etkendir.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu Unsurları Nedir?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu tercihe bağlı seçimlik bir suç kapsamında ele alınır. Failin seçimlik eylemlerden herhangi birini gerçekleştirmesi halinde, suç oluşmuş kabul edilir. Bireylere ait kişisel verilerin ele geçirilmesi ya da verilmesi suçunun işlenmesi için bahse konu verilerin öncelikle kayıt altına alınmış olması gerekir.
Suç unsurlarının meydana gelmesi için aşağıdaki seçimlik eylemlerden en az bir tanesinin gerçekleşmiş olması ön koşulu aranır. Suç unsurunu oluşturan seçimlik eylemler şunlardır:
- Kişisel verilerin bireyin rızası dışında başkasına verilmesi,
Kişilere ait bireysel verilerin bir başkasına verilmesi denildiğinde, kast edilen başkası gerçek veya tüzel kişi olabilir. Kişisel veriler bir başka şahsa veya şirkete verilirse bu davranışta suç unsurunun olduğu kabul edilir.
Yine aynı metinde kişisel bilgi olarak kast edilen bilgi ise, mağdura ait düşünce ve bilgi anlatan her şeyin elden ya da posta veya e-mail vasıtasıyla iletilmiş olması halidir. Söz konusu 136. Madde kapsamında bahsi geçen verilerin kanuna aykırı ya da kanuna uygun bir şekilde elde edilip edilmediği herhangi bir önem taşımaz. Bu madde uyarınca, suçun gerçekleşmesi için verilerin iletilmesinin yasalara uygun olamayan biçimde gerçekleşmesi yeterlidir.
- Kişisel verilerin bireyin rızası dışında yayılması,
Bu kısımda sözü edilen kişisel verilerin yayılması denildiğinde kast edilen durum, bireyin rızası dışında olmak üzere ona ait bilgilerin üçüncü kişilere duyurulması ve/veya dağıtılmasıdır. Bu suç unsurunun gerçekleşmesi için kişisel verilerin yayılma yolları şunlardır:
- Dijital ortamda herhangi bir web sitesi üzerinden yaymak,
- E-posta, SMS göndermek
- Verileri yazılı ve/veya görsel medyada afişe etmek
- Kişisel verilerin ele geçirilmesi,
Kişisel verilerin elde edilmesi, bireyin kendisinde ya da kendi rızası ile vermiş olduğu birisinde bulunan bilgilerin fail tarafından elde etmesidir. Söz konusu suç aşağıdaki şekillerde oluşabilir:
- Kişisel veri kayıtlarının çalınması
- Kişisel verilerin dijital ortam üzerinden izinsiz olarak elde edilmesi
Kişisel verilerin hukuka aykırı olarak verilmesi veya ele geçirilmesi tehlikeli sonuçlar doğurabilecek bir eylemdir. Bu nedenle bilgilerin ele geçirilmesi, faaliyeti sonucunda mağdurun zarar görüp görmemesinden bağımsız olarak suç kapsamında değerlendirilir.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Ya da Ele Geçirme Suçu Manevi Unsurları Nedir?
Verileri hukuka aykırı olarak verme ya da ele geçirme suçu daima kasıtlı işlenmiş bir suç olarak kabul edilir. Türk Ceza Kanunu kapsamında ilgili suçun taksirle gerçekleşebileceğine dair hiçbir yazılı kayıt bulunmamaktadır. Bu bilgiden hareketle söz konusu suçun taksirle işlendiğinin düşünülmesi mümkün değildir.
Suçun tanımı ve yapısı gereği, failin yaymış olduğu mağdura ait kişisel verilerin kime ait olduğunun belli olduğunu ya da kime ait olduğunun saptanabileceği nitelikte bilgiler olduğunu bile bile suç faaliyetini gerçekleşmiş olması gereklidir.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme Ya da Ele Geçirme Suçu Özel Görünüş Biçimleri
Kişisel verileri verme veya ele geçirme suçu özel görünüş biçimleri aşağıdaki başlıklar halinde incelenebilir.
- Teşebbüs
Söz konusu suç tamamen bir eylem hareket suçu olarak değerlendirilir. Önemli olan kişisel verilerin yasal olmayan yollarla verilmesi ya da ele geçirilmesi fiilinin gerçekleşmiş olması halidir. Gerçekleşen fiilin yol açtığı sonuçların suç niteliği üzerinde etkisi olmamakla birlikte hareket suçları teşebbüs olarak değerlendirmeye müsait değildir.
Suça teşebbüs hükümlerinin hakim tarafından uygulanabilmesi ancak suç işlenirken gerçekleştirilen eylemin parçalar halinde incelenmesi ve suçun dış nedenler sayesinde neticeye ulaştırılamamış olması gereklidir.
- İştirak
Verileri hukuka aykırı olarak verme ya da ele geçirme suçu seçimlik hareketler kapsamında incelenir. Bu nedenle de suça iştirak olması her zaman olasılık dahilindedir. Suça iştirak edilmiş olması için faillerin kendi aralarında suç eylemini gerçekleştirmek için önceden anlaşmış olması koşulu aranır. Faillerin suç eyleminden önce aralarında anlaşmadan verileri hukuka aykırı olarak vermiş ya da ele geçirmiş ise iştirak hükümleri geçersiz olup, her fail için ayrı ayrı suç işlenmiş olduğu göz önünde tutularak değerlendirme yapılır.
- İçtima
Bazı hallerde verilerin yasalara uygun olmayan şekilde verilmesi ya da ele geçirilmesi ‘’bileşik suç’’ olarak da meydana gelebilir. Eğer böyle bir durum oluşursa yani 136.maddedeki suç eylemi bir başka suç unsuru ya da nitelikli olarak işlendi ise verilecek ceza bu durum göz önüne alınarak yeniden düzenlenir.
Bazı durumlarda da verilerin yasal olmayan biçimde verilmesi ya da ele geçirilmesi zincirleme suç biçiminde de gerçekleştirilebilir. Böyle durumlarda da zincirleme suç hükümleri göz önüne alınır. Takdir edilen cezai yaptırım kararı ¼ ila ¾ oranında arttırılabilir.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Sonucunda Uygulanan Cezai Yaptırım Nedir?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun işlenmesi halinde, faile verilecek ceza 2 yıl ila 4 yıl arasında hapis cezasıdır. Bu durum TCK 136.madde 1. Fıkrada açıkça belirtilmiştir.
Söz konusu bilgilerin yazılı ve/veya görüntülü olarak kayıt altına alınarak, ilgili kişinin rızası dışında başkasına verilmesi veya yayılması halinde suç için belirlenen temel ceza da 1 kat arttırılır.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunun Nitelikli Halleri Nedir?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu, söz konusu verilerin ilgili bireyin rızası ve bilgisi dışında kayıt altına alındıktan sonra başkasına verilmesi ya da yayılması suçun nitelikli halini oluşturur. Böyle bir durumda fail için belirlenen temel cezada 1 kat daha artırma yoluna gidilir.
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunu işleyen kişinin özelliklerine gör de suçun nitelikli hali işlenmiş kabul edilebilir. Suçun nitelikli olmasına yol açan durumlar şunlardır:
- Suçu işleyen kişinin kamu görevlisi olup, bahse konu suçu görevi nedeniyle kendisine tanınan yetkiyi kötüye kullanarak işlemesi hali
- Suçu işleyen kişinin sahip olduğu belirli bir meslek ya da sanatın ona sağladığı kolaylığı kötüye kullanarak işlemesi hali
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçuna Hangi Mahkeme Bakar?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçuna bakmakla resmi olarak yetkilendirilen mahkeme asliye ceza mahkemesidir. Söz konusu suçun işlendiği yerde görev yapan asliye ceza mahkemesi ilgili davaya bakmak ve hükme bağlamakla görevlidir.
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun bir defadan fazla ve çeşitli yerlerde işlenmesi durumunda zincirleme suç ortaya çıkar. Böyle durumlarda davaya bakmakla yetkili mahkeme suçun en son işlendiği yerde görevli asliye ceza mahkemesidir.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Adli Para Cezasına Çevrilir Mi?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu için Türk Ceza Kanununda belirlenen cezanın alt sınırı 2 yıl olarak belirlenmiştir. Herhangi bir hapis cezasının adli para cezasına çevrilebilmesi için hükme bağlanan kararda belirlenen cezanın en fazla 1 yıl hapis cezası olması gereklidir. Bu durum göz önüne alındığında ilgili suç adli para cezasına çevrilemez.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Ceza Ertelemesi Olabilir Mi?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu için hükme bağlanan cezanın ertelenebilmesi için verilen cezanın en fazla 2 yıl olması şartı vardır. Bu durumda ceza ertelemesi suçu temel halinin işlenerek en alt sınırdan ceza verilmesi durumunda mümkün olabilir.
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunda ceza ertelemesi yapılabilmesi için failin daha önceki yaşamında sabıkası olmamalı ve mahkemedeki tutum ve davranışı ile aynı suçu bir daha işlemeyeceğine dair bir kanaat oluşturmuş olması gereklidir.
Suçu işleyen bireyin 18 yaşından küçük ya da 65 yaşından büyük olması halinde ceza ertelemesi sınır 2 yıldan 3 yıla çıkarılabilir.
Yukarıda sayılan şartların sağlanamaması halinde söz konusu suç için verilen cezada erteleme yapılmaz.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçunda Hükmün Açıklanması Geri Bırakılabilir Mi?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçu için karar bağlanan hükmün açıklanmasını geri bırakılabilmesi için verilen cezanın en alt sınırdan olması yani en fazla 2 yıl hapis cezası şeklinde olması gereklidir.
Hükmün açıklanmasını geri bırakılması için sanığın kasıtlı bir suç işlediği için 3 aydan daha uzun süreli bir cezası olmamalı ve mahkemedeki hal ve davranışları ile aynı suçu bir daha işlemeyeceği izlenimini uyandırması gereklidir.
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunda hükmün açıklanmasını geri bırakılması için gerekli bir başka koşul da failin işlenen suç nedeniyle sanığa ya da kamuya verilen hasarın suçtan önceki haline getirilmesi ve/veya maddi olarak ödenmesini kabul etmesidir.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Şikayete Bağlı Suçlar Arasında Yer Alır Mı?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun soruşturulması ve kovuşturulması için mağdurun şikayetçi olması şartı aranmaz. Herhangi bir şikayet olmadan savcılık resen bu konuda dava açabilir. Mağdurun bahse konu suç için yapmış olduğu şikayetten vazgeçmesi halinde davanın gidişatı etkilenmez.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Uzlaşmaya Tabii Suçlar Arasında Yer Alır Mı?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun soruşturulması ve kovuşturulması için mağdurun şikayetçi olma şartı aranmadığı gibi ilgili suç uzlaşmaya tabii suçlar kapsamına da alınmaz.
Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Zamanaşımına Tabii Sayılır Mı?
Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme suçunun işlenmesini takip eden 8 yıl içinde ilgili suça ait herhangi bir dava açılmamış ya da açılan dava herhangi bir karara bağlanmamış ise zamanaşımı nedeniyle davanın düşmesine karar verilir.
- BU MAKALENİN TÜM TELİF HAKLARI AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN’A AİTTİR. İZİN ALINMADAN MAKALELERİMİZİN PAYLAŞILMASI DURUMUNDA YASAL SÜREÇ BAŞLATILACAKTIR.
- MAKALE SİTEMİZDE MAKALERELERİNİN PAYLAŞILMASINI İSTEYEN HUKUKÇU,HUKUK ÖĞRENCİSİ,AVUKAT VE DİĞER BRANŞLARDAN OLAN SİZ DEĞERLİ ARKADAŞLARIMIZ AD -SOYAD VE MAKALELERİNİ av.ibrahimhalilaydin@gmail.com ADRESİNE GÖNDEREBİLİRLER. MAKALELERDE KONU SINIRLAMASI YOKTUR. ANCAK YAZIM KURALLARINA DİKKAT EDİLMESİ RİCA OLUNUR.
- MAKALE İÇERİKLERİ AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN TARAFINDAN ÜRETİLMEKTE OLUP HERHANGİ BİR HUKUKİ TAVSİYE İÇERMEMEKTEDİR. OKUDUĞUNUZ BU MAKALELERE DAYANILARAK YAPTIĞINIZ HUKUKİ İŞLEMLERDE SORUMLULUK KABUL ETMİYORUZ. TAVSİYEMİZ HUKUKİ DESTEK İÇİN BİR AVUKATLA İLETİŞİME GEÇMENİZDİR.
Etiketler
#ailehukuku #cezahukuku #cezakanunu #TürkCezaKanunu #türkiye avukat bitcoin Boşanma Davası boşanma kararı emeklilik FETÖ FETÖ ÜYELİK hukuk devleti ilkesi hukuki danışmanlık Kasten öldürme kripto para kripto para kullanımı kripto para yasal mı KÖTÜ MUAMELE kıdem tazminatı mahkeme malulen emeklilik masumluk karinesi miras hakkı miras hukuku reddi miras SINIRDIŞI EDİLME sorgu SORGUDA AMAÇ SORGULAMA SORUŞTURMA tanıma ve tenfiz turk hukuku turk hukukunda bitcoin türk hukuku URFA AVUKAT vasiyetname Vasiyetnamede saklı payların ihlal edilmesi vasiyetname iptali vekalet vekaletverme yabancı mahkemeler YASAK SORGU İFADE ALMA İŞKENCE