Mirasın reddi süresi, miras bırakan kişinin ölmesi ile yasal olarak mirasçılarına düşen her türlü alacak ve mal varlığı üzerindeki hakların reddedilmesini kapsayan süredir. Miras bırakan kişinin ölümü ile kişinin tüm mal varlığı, borç ve alacak durumu miras süresi içerisinde işleme alınır. Mirasta hak sahibi olan kişilere, mal varlığı üzerindeki tüm yükümlülükleri de reddetme hakkı verilmektedir. Kanuni yolla atanmamış ya da vasiyet edilmeyen hiç kimse miras üzerine hak talep edemez. Mirasın tek bir kişiye düşebileceği gibi birden fazla mirasçının da olması kanunen yasaldır. Birden fazla mirasçının olması durumunda miras taksimini miras hukuku düzenlemektedir. Miras reddinde bulunmayan varislerin mal paylaşımı, hukuki pay oranına uygun şekilde yapmaktadır.
Mirasın Reddi (Reddi Miras) Nedir?
Miras, kişinin ölümü ile varislerine kalan mal ve borçların tamamıdır. Mirasın reddi diğer adıyla reddi miras, yasal olarak atanan mirasçının kendisine kalan miras konusunda hür iradesiyle yaptığı ret beyanıdır. Miras hukukunda yer alan ilkeler gereği; hukuki ya da atanmış olan kişiler, mal varlığı sahibinin ölümü ile mirasçı sıfatını kazanmış olur. Kanuni yollarla atanan mirasçı, sözleşme ile bu durumu kabul etmiş olsa dahi mirası istememe hakkına sahiptir. Bu durumda mal varlığı hakkına sahip olan mirasçının, mirasın reddi süresi için hukuki yollara başvurması gerekmez. Miras kabulü süresi içerisinde mirasçının sessiz kalarak bu duruma talep belirtmemesi ile mirastaki payını reddetmiş olduğu kabul edilir.
Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Mal sahibinin ölümü ile muristen varislerine kalan mal ve borçların tamamı, hukuken miras olarak kabul edilir. Yasal mirasçılar; anne, baba, sağ kalan eş, evlat, torun, dede gibi kişilerdir. Miras bırakan kişinin malı üzerinde söz sahibi olan kan hısımları, evlatlık ve devlet de kanunda yer alan yasal mirasçıdır. Mirasın paylaşılması dava durumunu gerektirmez. Mirasçıların kendi aralarında mal paylaşımı yapabileceği gibi paylaşmada sorun yaşanması halinde ilgili mahkeme terekeyi, yani miras kapsamına giren tüm mal varlığını pay etme görevini üstlenir.
Murisin tüm mal ve borçları mahkeme tarafından incelenir. Gerekli kurumlardan alınan bilgiler doğrultusunda, mirasçıların pay oranlarına göre mal dağıtımı yapılır. Mal varlığını kabul etmeyen varisler için mirasın reddi süresi, hukuki durumun farklı yönde devamını sağlar. Mirası bırakan kişi, herhangi bir eşya ya da malı ölümünden önce başka bir kimsenin üzerine geçirmiş olabilir. Bir ev veya işletme gibi büyük eşyaları kapsayan bu durumda farklı bir hukukî süreç başlatmak gerekir. Başka bir mirasçının üzerinde olan mal varlığı, ilgili mahkemece tespit edilerek mirasa dahil edilir. Ortaya çıkan farklı durumlar miras konusunda birden fazla dava açılmasını da gerektirebilir. Kanunen hak olan miras, mirasçıların hakkını araması için mahkemeler tarafından takibi yapılan bir süreçtir. Mirasçı olmayı kabul edenlerin dışında mirası reddeden kişiler, mirasın reddi süresi boyunca üzerine düşeni yapmalıdır.
Reddi Miras Nasıl Yapılır?
Muris tarafından bırakılan mal varlığını kabul etmeyen kişiler, Medeni Kanun’da yer alan 606. madde gereğince, üç aylık süre içinde miras reddi yapabilir. Üç aylık mirasın reddi süresi içinde mirasçının ölmesi durumunda, ölen kişinin miras hakkı kendi mirasçılarına geçmektedir. Bu durumda ret süresi mirasçılık durumunun öğrenildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Bu süre ise kendilerine bırakılan mirasın miras bırakan kişiye verilen üç aylık reddetme süresi dolmadıkça geçerliliğini korur. Miras reddi sonucunda miras, önceden mirasçı olmayan kimselere bırakılmış ise üç aylık reddetme süresi kendilerinden önceki mirasçılar tarafından mirasın ret süresinin öğrenildiği tarihten itibaren işlemeye başlar.
Medeni Kanun’un 609. maddesine göre; mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü ve yazılı beyanda bulunulması gerekir. Hiçbir şartın kabul edilmediği mirasın reddi süresi boyunca sulh mahkemesine bakan sulh hâkimi tarafından ret bayanı incelenir. Miras beyanının bildirildiği yerde bulunan sulh mahkemesi, beyanın kütüğe geçirilmesini sağlar. Mirasçıya isteği doğrultusunda mahkeme tarafından reddettiğine dair bir belge sunulur. Konu ile ilgili kütüğün düzenlenme durumu tüzükle yapılır. Kanuni yollara ret bayanı sunmayan mirasçılar, mirası koşulsuz bir şekilde kabul etmiş sayılır. Miras hakkı süresinin dolmasına engel olmak adına mahkemeye sunulan ret beyanları hiçbir durumda kabul görmez. Bu gibi durumlar ret hakkının kaldırılması için geçerli değildir.
Miras Reddi Hususunda Yaşanan Sorunlar
Medeni Kanun, miras hukukuna göre kimlerin mirasçı sıfatını alacağını belirlemiştir. Ancak miras bırakan kişinin ölmesi durumunda geç haberdar olunması ya da ölen kişinin sağlığında yapmış olduğu birtakım kişisel borçların varisler tarafından kabul edilmemesi, mirasın reddi süresi üzerinde değişikliğe neden olur. Kanunen ret beyanında bulunmayan mirasçı mirası resmen kabul ettiğini gösterir. Mirasın reddi hususunda mirasçılar birtakım sıkıntılar yaşayabilir. Bu hususta oluşabilecek sorunlar şu şekildedir;
- Miras paylaşımı konusunda mirasçılar anlaşmazlığa düşebilir. Bu durumun çözülmemesi durumunda açılan davalar ile miras paylaşımı mahkeme tarafından yapılır.
- Mirası kabul eden kişiler murisin mal varlığı olarak kabul edilen borçlarını da kabul etmiş sayılır. Bu durum kendisini borç hakkında yükümlü hale getirir.
- Reddi miras işlemleri sırasında mirasçıların kendinden sonra gelen mirasçılara mirası kabul etme durumlarını sormakla yükümlüdür. Sürecin işlemesi miras hakkının düşmesi konusunda önem arz eder.
- Mirasçının ret beyanı halinde kendinden sonraki mirasçılarının mirasın reddi süresi durumuna göre bir ay içinde duruma cevap vermesi gerekir. Aksi halde miras bir alt soya geçer ve miras hakkı düşer.
Hukuk sisteminde yer alan mirasın reddi, mal varlığının durumu gereği mirasçıyı koruyucu bir düzenlemedir. Mirası kabul eden tek bir kişi dahi olmadığı takdirde sulh hukuk mahkemesine göre tüm mirasçılar ret kaidesine dahil edilir.
HUKUKİ YARDIM ALMAK VE AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN İLE GÖRÜŞMEK İÇİN RANDEVU ALABİLİRSİNİZ.
İletişim: 0542 761 8406
E-mail: av.ibrahimhalilaydin@gmail.com
Atatürk Bulvarı Urfa İşhanı Kat:2 No: 217 Haliliye/ Şanlıurfa
