Murisin Bankadaki Paraları Üzerine Mirasçıların Hakları

Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları, miras bırakanın vefatından itibaren aktif hale gelir. Mal varlığı kapsamına sadece arsa ya da gayrimenkul değil, bankada bulunan paralar da dahil olmaktadır. Terekede paylaşımında en az zahmet gerektiren değerler de bankadaki paralardır. Ancak uygulama esnasında yine mirasçıların karşısına birtakım zorluklar çıkabilir.

Murisin mal varlığına uygulanan prosedür bankada yer alan parası için de geçerlidir. Murisin mal varlığı paylaşımı yapılmadan mirasçılarının haklarını kullanması da söz konusu değildir. Murisin bankadaki parası paylaştırıldıktan sonra mirasçılar kullanım hakkına sahip olur. Bu yüzden tüm mirasçılar bankadaki paranın kullanımı ile alakalı ortak karara varmalıdır. Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları mirasçıların tamamı bir araya gelerek kullanılabilir. Yani bankadaki para mirasçıların elbirliği, mülkiyeti kapsamında olduğu için çekilmesi ve kullanılması tüm mirasçılar bir araya geldikten sonra gerçekleşir. Aksi durumda mirasçıların her biri, kendi haklarını kullanabilmek için mirasın tasfiyesini beklemelidir. Kısaca murisin bankadaki paraları mirasçılar tarafından ortak hareket edilmedikçe çekilemez ve kullanılamaz.

Hukuki Dayanağı Nedir?

Mirasçıların miras üzerindeki hakları Türk Medeni Kanunu’nun “Miras Ortalığı” başlığı altında düzenlenmiştir. 640. Maddeye göre mirasçıların mirasın paylaşımına kadar terekedeki tüm hakları ve borçları üzerinde ortaklıkları bulunmaktadır. Mirastaki haklar üzerindeki elbirliği ise mülkiyet ile maliktir. Elbirliği mülkiyeti Türk Medeni Kanunu’nun 701. Maddesine göre düzenlenmiştir. Maddeye göre mirasçıların elbirliği mülkiyeti kendi payları oranında değildir. Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları ortaklığa giren her mal üzerindedir.

Bankadaki Paranın Çekilmesi Hangi Şartlara Bağlıdır?

Murisin bankadaki parasının çekilmesi tüm mirasçıların birlikte hareket etmesi kapsamında gerçekleşir. Ancak bu noktada mirasçılar bazı durumlara ve şartlara dikkat etmelidir. Öncelikle mirasçılar “Mirasçılık Belgesi” almalıdır. Mirasçılık belgesi (veraset ilamı) alabilmek için de Sulh Hukuk Mahkemelerine ya da Notere başvuruda bulunmak gerekmektedir.

Mirasçılık Belgesi Nedir?

Mirasçılık belgesi mirasçıların kim olduğunu ve hak pay oranlarının ne kadar olduğunu gösteren bir belgedir. Bu belge mirasçılara verilmektedir ve miras bırakanın ölümünden sonra miras üzerindeki haklarını öğrenmelerini sağlamaktadır. Bu yüzden oldukça önemli bir belgedir. Mirasçılara veraset ilamı kapsamında hakları ve payları oranında mirasları dağıtılır. Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları veraset ilamı ile paylaştırılmaktadır.

Notere başvurarak belgeye ulaşma yolu en kısa yöntemdir. Noterlik Kanunu’na göre veraset ilamının alınması kısıtlanmıştır. Bu şartlar;

• Mirasçıların hepsi Türkiye’de ikamet ediyor olmalıdır
• Mirasçılar yabancı uyruklu kişiler olmamalıdır
• Eğer mirasçılardan biri bile Türkiye’de yaşamıyorsa ya da yabancı uyrukluysa mirasçılık belgesi alınamaz

Sulh Hukuk Mahkemeleri genelde çok yoğun olduğu için fazla tercih edilmemektedir. Başvuruya sadece tek bir mirasçının başvurması da yeterlidir. Bu yol notere göre daha uzun sürebilmektedir. Mahkemenin iş yoğunluğuna bağlı olarak 1 hafta-1 ay içinde belge alınabilmektedir.

Mirasçılar hangi yolu tercih ederse etsin şu belgeleri hazırlamalıdır;

• Nüfus kayıt örneği
• Ölüm belgesi
• Mirasçılar belgesi alınabilmesi için gerekli olan dilekçe

Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları sadece mirasçılar belgesi ile kullanılmaz. Kanunda düzenlenen işlemleri de yerine getirmek gerekir. Bu işlemlere de “İntikal İşlemleri” denir. Mirasçılık belgesi için kanunen sınırlandırılmış bir süre bulunmamaktadır. Mirasçılar istedikleri zaman belgeyi çıkarabilir, geç çıkarmanın da herhangi bir cezası bulunmamaktadır.

Başvurudan sonra mirasçılar belgesini alabilmek için birkaç belgeyi daha hazırlamak zorundadır. Bu belgeler;

• Nüfus cüzdanı
• 1 adet fotoğraf
• Mirasçı olduğunu belirten belge
• Taşınmazın konutun tapu senedi
• Zorunlu deprem sigorta poliçesi

Şeklindedir. Bu belgeler hazırlandıktan sonra mirasçılar Tapu Müdürlüğüne giderek kendi haklarını üstlerine alabilirler.

Miras Hakkı İçin Bankaya Gidilmesi Gerekir

Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları bankaya gidildikten sonra kullanılabilmektedir. Mirasçılar banka şubesinden “Veraset ilişiği yoktur” yazısını almalıdır. Vergi dairesine veraset ilişiğinin olmadığına dair yazı verilmelidir. Veraset ve intikal vergisinin matrahı hesaplanmalıdır. Daha sonra hesaplanan verginin ödenmesi gerekmektedir. Banka şubesinden ilgili yazı alındıktan sonra vergi dairesine gidilmeli ve vergi dairesine gidip işlemler tamamlanmalıdır. Son olarak mirasçılar banka şubesine giderek murisin bankadaki parasını payları oranında alabilmektedir.

Mirasçılar Aralarında Ortak İrade Oluşturamazsa Olabilecekler

Eğer mirasçılardan biri ya da birkaçı bankadaki paranın çekilmesine razı gelmezse farklı durumlar oluşur. Mirasçı ya da mirasçılar paranın çekilmesini istemeyen kişiye karşı Sulh Hukuk Mahkemesine başvurarak mülkiyetin niteliğinin değiştirilmesi talep edilmektedir. Bu sayede elbirliği mülkiyeti paylı mülkiyete dönüştürülmektedir. Mahkeme kararı sonucunda artık mirasçılar paranın çekilmesini istemeyen kişiden bağımsız hale gelir. Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları kesinleşmiş olur.

Bankadaki Parayı Alma Yöntemleri

Bankalar mirasçılardan veraset ve intikal vergisinin ödenmiş olduğuna dair tasdikname talep etmektedir. Tasdiknameyi getirmeyen mirasçılarda ödeme yapılırken %5 oranında vergi kesintisi yapılmaktadır. Kalan tutar ise hisseleri oranında paylaştırılmaktadır. Eğer bankadaki para döviz cinsinde ise ölüm tarihinde geçerli olan kur göz önünde bulundurulmaktadır. Para, Türk lirasına dönüştürülür ve o şekilde vergi kesintisi yapılarak paylaştırılır.

Mirasçılar parayı kesinti olmadan da alabilmektedir. Veraset ve intikal vergisini vergi dairesine verdikten sonra TL ya da döviz cinsindeki parayı kesinti olmadan bankadan alabilirler. Bunun gerçekleşebilmesi için 4 koşulun yerine getirilmesi gerekir. Bu koşullar;

• Veraset ve intikal belgesi beyannameleri vergi dairesine verilmelidir
• Nakit TL ya da döviz beyannameye dahil edilmelidir
• Varisler adına hesaplanan toplam veraset ve intikal vergisinden nakit TL ve dövize denk gelen vergi tutarı ödenmelidir
• Vadesi geçmiş taksitler varsa ödenmelidir

Murisin bankadaki paraları üzerine mirasçıların hakları bu şartlar yerine getirildikten sonra paylaştırılır. Veraset ve intikal vergileri 3 yılda ve her yıl Mayıs ve Kasım aylarında 2 taksit olacak şekilde ödenmektedir.

HUKUKİ YARDIM ALMAK VE AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN İLE GÖRÜŞMEK İÇİN RANDEVU ALABİLİRSİNİZ.

İletişim: 0542 761 8406

E-mail: av.ibrahimhalilaydin@gmail.com

Atatürk Bulvarı Urfa İşhanı Kat:2 No: 217 Haliliye/ Şanlıurfa