Türk hukukunda Bitcoin kripto parasının yeri teknolojinin gelişimi ile birlikte önem kazanmaya başlamıştır. Globalleşen dünyanın yeniliklerinden biri olan kripto paralar, günümüzde çok sayıda birey tarafından kullanılmaktadır. Yeni sistemli bu paralar, kurum ya da kuruluş denetimine tabi olmalıdır. Bitcoinlerin yaratıcısının belli olması ve yalnızca dijital ortamlarda var olması gerekir. Türk hukukunda Bitcoin kripto parasının yeri ise eşlerin arasında ağ üzerinden gönderimi sağlanarak, doğrudan ve aracısız işlemlerde kullanılabilmesidir. Türk hukukunda kripto paranın hukuken korunması gerekmektedir. Ancak bu para birimini icat eden kurum ya da kuruluşlar belli değildir. Bu nedenle Türk hukuku kapsamında değerlendirme yapabilmek için mevcut bulunan kanunların kullanılması gerekir.
Elektronik Paranın Türk Hukukundaki Önemi
Türk hukukunda Bitcoin kripto parasının yeri tam olarak değerlendirmeye tabi tutulamasa da elektronik paralar, maddi değer olarak kabul edilir. Ödeme hizmetleri ve elektronik para kurumları hakkındaki kanunlar, fon karşılığında ihracı yapılan ve çeşitli ödemeleri yapabilmek için kullanılan ödeme araçlarıdır. Türk hukuku kapsamında ise elektronik paralar T.C Merkez Bankasınca yetkilendirilen tüzel kişilerce ihraç edilir. Dolayısıyla, kripto paralar, elektronik para kapsamında değerlendirilmez. Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumunca da bu yönde yapılan açıklamalar vardır. Örnek verilecek olursa, resmi ya da özel kuruluşlar tarafından ihracı yapılmayan karşılığında ise güvence verilmeyen sanal paralardır. Açıklama, BBDK tarafından yapılmıştır.
Yabancı Mevzuatlar Kapsamındaki Bitcoin Paralar
Türk hukukunda Bitcoinin yeri tam olarak elektronik para değerlendirmesi kapsamına girmez. Aynı zamanda yurtdışında farklı ülkelerin kanunlarında da tam açıklama yapılamamaktadır. Avrupa Adalet Divanı kararları doğrultusunda, sanal paralarla yapılan ödemeler; diğer para türleriyle de aynı sayılır. Dolayısıyla Bitcoinler, para olarak kabul edilmektedir. Bitcoin paralar ile ilgili yapılan açıklamalar arasında, elektronik para ya da yabancı para birimi olmadığı ifadeleri de yer alır. New York, Almanya ve birçok ülkenin farklı tanımlamalar ile Bitcoinleri açıkladığı görülmektedir. Yurtdışındaki bazı gelişmeler doğrultusunda Bitcoinlere ilişkin birçok uyuşmazlık da ortaya çıkmıştır.
Vergi Hukukunda Bitcoin’in Yeri
Vergi hukukunda Bitcoinin yeri net olarak açıklanmayan bir konudur. Buna bağlı olarak vergi hukuku kapsamında da farklı değerlendirmeler yapılır. Vergi hukukunca herhangi bir kazançtan vergi olayının doğabilmesi için vergiyi meydana getiren olayın bilinmesi gerekir. Tanımı yapılabilen vergi olayının, aynı zamanda gerçekleşmiş olması da önemli bir husustur. Ülkemizde Vergi hukukunda bitcoin yeri ve hukuksal zemine oturtulması gerçekleştirilebilen bir durum değildir. Dolayısıyla vergiyi doğuran olay olarak kabulü de mümkün olmamaktadır. Fakat Bitcoinlerin alım ve satımı yapılırken, devamlılık gerektiren gelir bulunuyorsa ticari kazanç olarak kabul edilir. Ticari kazançlar ise Türk hukuk sisteminde vergiye tabi olarak kabul edilir. Bu doğrultuda alanında tecrübe edinmiş vergi avukatlarından destek alınabilir.
Türk Hukukunda Bitcoin Kullanımının Cezası Nedir?
TCK kanunları kapsamında, suç sayılmayan bir hareketten kimseye ceza verilmez. Dolayısıyla, Bitcoin kullanımı, alımı, satımı ve diğer haller herhangi bir cezaya sebebiyet vermez. Fakat bu paraları, kanunda suç kabul edilen fiillerde kullanan aracı kurumlar, cezaya tabi tutulur. Cezalar ise kara para aklama, haksız rekabet ve haksız kazanç olarak örneklendirilebilir. Türk Hukukunda Bitcoin kullanımı cezası olmasa da illegal yöntemlerin kullanılması cezaya sebebiyet verir. Bitcoin satın almak için kişilerin gerçek paralar göndermesi fakat karşılığında Bitcoin alınamaması, ceza sebebidir. Bu fiiller, güveni kötüye kullanmak, dolandırıcılık suçları olarak kabul edilir.
Bitcoin Maaş Olarak Ödenebilir Mi?
Türk hukukunda Bitcoin, bazı hallerde bulunsa da tam olarak oturan bir kavram değildir. Bitcoin, para birimi ve ödeme aracı olarak kabul edilir. Fakat Türk hukuk sisteminde maaş ödemelerinin Bitcoin olarak ödenmesi mümkün değildir. Çünkü maaş ödemeleri, para ile ödenmesi iş kanununda belirlenen bir husustur. Açıkça belirtilen kanun gereğince, Bitcoin paralar maaş olarak ödenmemektedir. Yalnızca alım, satım, takas, rehin ve benzeri sözleşmeler için kullanılan sanal paralardır. Genellikle Bitcoinler üzerinde alacaklarına karşı rehin vermek isteyen kişiler, sanal cüzdanlardan yardım alırlar. Rehinli olarak tutulan Bitcoinler, sanal cüzdanlara aktarılır. Rehin hukuku gereğince ise sözleşme ve süreci takip etmek gerekir.
Bitcoinlerin Hukuktaki Sözleşme Konusu Nedir?
Türk hukukunda Bitcoin kripto parasının konumlandırılması, yapısının anlaşılmasıyla mümkün olmaktadır. Bu sistemde ise öncelikli olarak, kripto paralar belirli bir merkeze bağlı değildir. Yalnızca dijital bir varlık olarak kabul edilirler. Hukukta, eşya olarak kabulü ise tartışmalı bir konudur. Kripto paralar, eşya olarak kabul edilirse, satış sözleşmesine konu olabilmeleri de mümkündür. Bitcoin ve türevleri eşya özelliği taşıdığı ve bu türden dijital oluşumların eşya üretimleri benzerliği ile açıklanabilen bir konudur. Bitcoin paralar oluşurken de fazla enerji ve donanımsal bir alt yapıda gereklidir. Dolayısıyla eşya üretimiyle de paralellik gösterir.
HUKUKİ YARDIM ALMAK VE AVUKAT İBRAHİM HALİL AYDIN İLE GÖRÜŞMEK İÇİN RANDEVU ALABİLİRSİNİZ.
İletişim: 0542 761 8406
E-mail: av.ibrahimhalilaydin@gmail.com
Atatürk Bulvarı Urfa İşhanı Kat:2 No: 217 Haliliye/ Şanlıurfa
